Agenda a Chofnodion

Lleoliad: Y Siambr - Y Senedd. Cyfarwyddiadau

Amseriad disgwyliedig: 131 

Cyfryngau

Senedd.TV: Gweld y gweddarllediad

Transcript: Trawsgrifiad ar gyfer 29/03/2023 - Y Cyfarfod Llawn

Eitemau
Amseriad disgwyliedig Rhif Eitem

Cynhaliwyd y cyfarfod hwn ar ffurf hybrid, gyda rhai Aelodau yn Siambr y Senedd ac eraill yn ymuno drwy gyswllt fideo.

(45 munud)

1.

Cwestiynau i’r Gweinidog Cyfiawnder Cymdeithasol

Bydd y Llywydd yn galw ar lefarwyr y pleidiau i ofyn cwestiynau heb rybudd i’r Gweinidog ar ôl Cwestiwn 2.

Gweld y Cwestiynau

Dogfennau ategol:

Cofnodion:

Dechreuodd yr eitem am 13.30

Gofynnwyd yr 8 cwestiwn cyntaf. Atebwyd cwestiwn 6 gan y Dirprwy Weinidog Partneriaeth Gymdeithasol. Gwahoddodd y Llywydd lefarwyr y pleidiau i ofyn cwestiynau i’r Gweinidog a’r Dirprwy Weinidog ar ôl cwestiwn 2.

(45 munud)

2.

Cwestiynau i'r Cwnsler Cyffredinol a Gweinidog y Cyfansoddiad

Bydd y Llywydd yn galw ar lefarwyr y pleidiau i ofyn cwestiynau heb rybudd i’r Cwnsler Cyffredinol ar ôl Cwestiwn 2.

Gweld y Cwestiynau

Cofnodion:

Dechreuodd yr eitem am 14.26

Gofynnwyd y 10 cwestiwn. Gwahoddodd y Llywydd lefarwyr y pleidiau i ofyn cwestiynau i’r Cwnsler Cyffredinol ar ôl cwestiwn 2.

(30 munud)

3.

Cwestiynau i Gomisiwn y Senedd

Cofnodion:

Dechreuodd yr eitem am 15.14

Gofynnwyd y 7 cwestiwn.

(20 munud)

4.

Cwestiynau Amserol

Gofyn i’r Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol

Gareth Davies (Dyffryn Clwyd): Pa asesiad y mae'r Gweinidog wedi'i wneud o adroddiad Arolygiaeth Gofal Iechyd Cymru ar yr adran frys yn Ysbyty Glan Clwyd?

Cofnodion:

Dechreuodd yr eitem am 15.38

Atebwyd gan y Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol

Gareth Davies (Dyffryn Clwyd): Pa asesiad y mae'r Gweinidog wedi'i wneud o adroddiad Arolygiaeth Gofal Iechyd Cymru ar yr adran frys yn Ysbyty Glan Clwyd?

(5 munud)

5.

Datganiadau 90 Eiliad

Cofnodion:

Dechreuodd yr eitem am 15.56

Gwnaeth Vikki Howells ddatganiad am - Cerys O’Connell i gystadlu yng Ngemau Trawsblaniadau’r Byd yn Perth, Awstralia, o 15 Ebrill.

Gwnaeth Mark Isherwood ddatganiad am - Wythnos Derbyn Awtistiaeth y Byd (27 Mawrth i 2 Ebrill).

Gwnaeth Rhys ab Owen ddatganiad am - Y Dinesydd yn 50 mlwydd oed.

(15 munud)

6.

Cynnig i ddiwygio Rheolau Sefydlog - Pleidleisio drwy ddirprwy

NDM8240 Elin Jones (Ceredigion)

Cynnig bod y Senedd, yn unol â Rheol Sefydlog 33.2:

1. Yn ystyried adroddiad y Pwyllgor Busnes, 'Diwygio'r Rheolau Sefydlog: Pleidleisio Drwy Ddirprwy', a osodwyd yn y Swyddfa Gyflwyno ar 22 Mawrth 2023.

2. Yn cymeradwyo'r cynnig i ddiwygio Rheol Sefydlog 12, fel y nodir yn Atodiad A i adroddiad y Pwyllgor Busnes

Cofnodion:

Dechreuodd yr eitem am 16.02

Gohiriwyd y bleidlais ar y cynnig o dan yr eitem hon tan y Cyfnod Pleidleisio.

NDM8240 Elin Jones (Ceredigion)

Cynnig bod y Senedd, yn unol â Rheol Sefydlog 33.2:

1. Yn ystyried adroddiad y Pwyllgor Busnes, 'Diwygio'r Rheolau Sefydlog: Pleidleisio Drwy Ddirprwy', a osodwyd yn y Swyddfa Gyflwyno ar 22 Mawrth 2023.

2. Yn cymeradwyo'r cynnig i ddiwygio Rheol Sefydlog 12, fel y nodir yn Atodiad A i adroddiad y Pwyllgor Busnes

Cynhaliwyd pleidlais ar y cynnig:

O blaid

Ymatal

Yn erbyn

Cyfanswm

36

0

12

48

Oherwydd y cafodd y Cynnig ei gefnogi gan ddau draean o’r Aelodau pleidleisio, cytunwyd ar y Cynnig.

(5 munud)

7.

Cynnig i addasu Rheolau Sefydlog - Newidiadau amrywiol

NDM8241 Elin Jones (Ceredigion)

Cynnig bod y Senedd, yn unol â Rheol Sefydlog 33.2:

1. Yn ystyried adroddiad y Pwyllgor Busnes, 'Diwygio'r Rheolau Sefydlog: Newidiadau amrywiol', a osodwyd yn y Swyddfa Gyflwyno ar 22 Mawrth 2023.

2. Yn cymeradwyo'r cynnig i ddiwygio Rheol Sefydlog 6 yn Gymraeg, a Rheolau Sefydlog 8, 9, 26, 26A, 26B, 26C yn y ddwy Iaith, fel y nodir yn Atodiad A i adroddiad y Pwyllgor Busnes.

Cofnodion:

Dechreuodd yr eitem am 16.11

NDM8241 Elin Jones (Ceredigion)

Cynnig bod y Senedd, yn unol â Rheol Sefydlog 33.2:

1. Yn ystyried adroddiad y Pwyllgor Busnes, 'Diwygio'r Rheolau Sefydlog: Newidiadau amrywiol', a osodwyd yn y Swyddfa Gyflwyno ar 22 Mawrth 2023.

2. Yn cymeradwyo'r cynnig i ddiwygio Rheol Sefydlog 6 yn Gymraeg, a Rheolau Sefydlog 8, 9, 26, 26A, 26B, 26C yn y ddwy Iaith, fel y nodir yn Atodiad A i adroddiad y Pwyllgor Busnes.

Derbyniwyd y cynnig yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

(30 munud)

8.

Dadl ar Gynnig Deddfwriaethol gan Aelod - Bil twristiaeth Cymru

NDM8232 Tom Giffard (Gorllewin De Cymru)

Cynnig bod y Senedd:

1. Yn nodi cynnig i greu Bil twristiaeth Cymru.

2. Yn nodi mai pwrpas y Bil hwn fyddai:

a) dirymu Gorchymyn Bwrdd Croeso Cymru (Trosglwyddo Swyddogaethau i Gynulliad Cenedlaethol Cymru a Diddymu'r Bwrdd) 2005;

b) creu bwrdd twristiaeth newydd i Gymru;

c) trosglwyddo swyddogaethau Croeso Cymru a grymoedd Llywodraeth Cymru cysylltiedig i'r bwrdd newydd, gan gynnwys, ond heb fod yn gyfyngedig i:

i) annog pobl i ymweld â Chymru a phobl sy'n byw yng Nghymru a'r Deyrnas Unedig i fynd ar eu gwyliau yno;

ii) annog darparu a gwella mwynderau a chyfleusterau twristiaeth yng Nghymru;

iii) hyrwyddo cyhoeddusrwydd;

iv) darparu gwasanaethau cynghori a gwybodaeth; a

v) sefydlu pwyllgorau i'w cynghori ynghylch perfformiad ei swyddogaethau.

Cofnodion:

Dechreuodd yr eitem am 16.12

Gohiriwyd y bleidlais ar y cynnig o dan yr eitem hon tan y Cyfnod Pleidleisio.

NDM8232 Tom Giffard (Gorllewin De Cymru)

Cynnig bod y Senedd:

1. Yn nodi cynnig i greu Bil twristiaeth Cymru.

2. Yn nodi mai pwrpas y Bil hwn fyddai:

a) dirymu Gorchymyn Bwrdd Croeso Cymru (Trosglwyddo Swyddogaethau i Gynulliad Cenedlaethol Cymru a Diddymu'r Bwrdd) 2005;

b) creu bwrdd twristiaeth newydd i Gymru;

c) trosglwyddo swyddogaethau Croeso Cymru a grymoedd Llywodraeth Cymru cysylltiedig i'r bwrdd newydd, gan gynnwys, ond heb fod yn gyfyngedig i:

i) annog pobl i ymweld â Chymru a phobl sy'n byw yng Nghymru a'r Deyrnas Unedig i fynd ar eu gwyliau yno;

ii) annog darparu a gwella mwynderau a chyfleusterau twristiaeth yng Nghymru;

iii) hyrwyddo cyhoeddusrwydd;

iv) darparu gwasanaethau cynghori a gwybodaeth; a

v) sefydlu pwyllgorau i'w cynghori ynghylch perfformiad ei swyddogaethau.

Cynhaliwyd pleidlais ar y cynnig:

O blaid

Ymatal

Yn erbyn

Cyfanswm

24

11

13

48

Derbyniwyd y cynnig.

(60 munud)

9.

Dadl y Ceidwadwyr Cymreig - Ariannu llywodraeth leol

NDM8238 Darren Millar (Gorllewin Clwyd)

Cynnig bod y Senedd:

1. Yn nodi yr amcangyfrifir bod gan awdurdodau lleol £2.75 biliwn mewn cronfeydd wrth gefn y gellir eu defnyddio.

2. Yn cydnabod y rôl hanfodol y mae awdurdodau lleol yn ei chwarae o ran darparu gwasanaethau cyhoeddus ledled Cymru a'r heriau cyllido sy'n eu hwynebu.

3. Yn gresynu at y ffaith bod y cynnydd cyfartalog yn y dreth cyngor yng Nghymru ar gyfer 2023-2024 yn 5.5 y cant.

4. Yn galw ar Lywodraeth Cymru i:

a) comisiynu adolygiad annibynnol o fformiwla ariannu llywodraeth leol Cymru;

b) gweithio gydag awdurdodau lleol i ddefnyddio eu cronfeydd wrth gefn y gellir eu defnyddio i gadw'r dreth cyngor mor isel â phosibl;

c) ei gwneud yn ofynnol bod unrhyw awdurdod lleol sy'n cynnig cynnydd gormodol yn y dreth gyngor yn cynnal refferendwm lleol a chael canlyniad cadarnhaol yn y bleidlais cyn gweithredu'r codiad arfaethedig.

Cyflwynwyd y gwelliannau a ganlyn:

Gwelliant 1 Lesley Griffiths (Wrecsam)

Dileu popeth ar ôl pwynt 1 a rhoi yn ei le:

Yn cydnabod bod y dreth gyngor yn un o'r mathau mwyaf annheg o drethu a'i bod yn effeithio'n anghymesur ar ardaloedd tlotach ac yn croesawu'r ymrwymiad drwy’r Cytundeb Cydweithio i wneud y system yn decach ac yn fwy blaengar;

Yn cydnabod rôl hanfodol awdurdodau lleol o ran darparu gwasanaethau cyhoeddus ledled Cymru, y cynnydd sylweddol yn y setliad llywodraeth leol yn 2022-2023 a 2023-24 a'r heriau ariannu sy'n wynebu'r awdurdodau serch hynny.

Yn nodi bod treth cyngor band D ar gyfartaledd yng Nghymru £186 yn llai na'r cyfartaledd yn Lloegr.

Yn galw ar Lywodraeth Cymru i:

a) parhau i ddatblygu a chynnal fformiwla ariannu llywodraeth leol Cymru mewn partneriaeth â llywodraeth leol;

b) parhau i gydnabod pwysigrwydd gwneud penderfyniadau democrataidd lleol ynghylch cyllidebau cynghorau a gwasanaethau cyhoeddus.

Cytundeb Cydweithio 2021

Os derbynnir gwelliant 1, caiff gwelliannau 2 a 3 eu dad-ddethol.

Gwelliant 2 Sian Gwenllian (Arfon)

Ym mhwynt 4, dileu is-bwyntiau (b) ac (c).

Gwelliant 3 Sian Gwenllian (Arfon)

Ychwanegu pwyntiau newydd ar ddiwedd cynnig:

Yn cydnabod bod y dreth gyngor yn un o'r mathau mwyaf annheg o drethu a'i bod yn effeithio'n anghymesur ar ardaloedd tlotach y wlad.

Yn croesawu'r ymrwymiad drwy Gytundeb Cydweithio Plaid Cymru a Llywodraeth Cymru i wneud y system dreth gyngor yn decach ac yn fwy blaengar.

Cytundeb Cydweithio 2021

Cofnodion:

Dechreuodd yr eitem am 16.39

Gohiriwyd y bleidlais ar y cynnig a’r gwelliannau o dan yr eitem hon tan y Cyfnod Pleidleisio.

Cynhaliwyd pleidlais ar y cynnig heb ei ddiwygio:

NDM8238 Darren Millar (Gorllewin Clwyd)

Cynnig bod y Senedd:

1. Yn nodi yr amcangyfrifir bod gan awdurdodau lleol £2.75 biliwn mewn cronfeydd wrth gefn y gellir eu defnyddio.

2. Yn cydnabod y rôl hanfodol y mae awdurdodau lleol yn ei chwarae o ran darparu gwasanaethau cyhoeddus ledled Cymru a'r heriau cyllido sy'n eu hwynebu.

3. Yn gresynu at y ffaith bod y cynnydd cyfartalog yn y dreth cyngor yng Nghymru ar gyfer 2023-2024 yn 5.5 y cant.

4. Yn galw ar Lywodraeth Cymru i:

a) comisiynu adolygiad annibynnol o fformiwla ariannu llywodraeth leol Cymru;

b) gweithio gydag awdurdodau lleol i ddefnyddio eu cronfeydd wrth gefn y gellir eu defnyddio i gadw'r dreth cyngor mor isel â phosibl;

c) ei gwneud yn ofynnol bod unrhyw awdurdod lleol sy'n cynnig cynnydd gormodol yn y dreth gyngor yn cynnal refferendwm lleol a chael canlyniad cadarnhaol yn y bleidlais cyn gweithredu'r codiad arfaethedig.

O blaid

Ymatal

Yn erbyn

Cyfanswm

12

0

36

48

Gwrthodwyd y cynnig heb ei ddiwygio.

Cyflwynwyd y gwelliannau a ganlyn:

Gwelliant 1 Lesley Griffiths (Wrecsam)

Dileu popeth ar ôl pwynt 1 a rhoi yn ei le:

Yn cydnabod bod y dreth gyngor yn un o'r mathau mwyaf annheg o drethu a'i bod yn effeithio'n anghymesur ar ardaloedd tlotach ac yn croesawu'r ymrwymiad drwy’r Cytundeb Cydweithio i wneud y system yn decach ac yn fwy blaengar;

Yn cydnabod rôl hanfodol awdurdodau lleol o ran darparu gwasanaethau cyhoeddus ledled Cymru, y cynnydd sylweddol yn y setliad llywodraeth leol yn 2022-2023 a 2023-24 a'r heriau ariannu sy'n wynebu'r awdurdodau serch hynny.

Yn nodi bod treth cyngor band D ar gyfartaledd yng Nghymru £186 yn llai na'r cyfartaledd yn Lloegr.

Yn galw ar Lywodraeth Cymru i:

a) parhau i ddatblygu a chynnal fformiwla ariannu llywodraeth leol Cymru mewn partneriaeth â llywodraeth leol;

b) parhau i gydnabod pwysigrwydd gwneud penderfyniadau democrataidd lleol ynghylch cyllidebau cynghorau a gwasanaethau cyhoeddus.

Cytundeb Cydweithio 2021

Cynhaliwyd pleidlais ar welliant 1:

O blaid

Ymatal

Yn erbyn

Cyfanswm

24

0

25

49

Fel sy’n ofynnol o dan Reol Sefydlog 6.20, defnyddiodd y Llywydd ei phleidlais fwrw drwy bleidleisio yn erbyn y gwelliant. Felly, gwrthodwyd gwelliant 1.

Gwelliant 2 Sian Gwenllian (Arfon)

Ym mhwynt 4, dileu is-bwyntiau (b) ac (c).

Cynhaliwyd pleidlais ar welliant 2:

O blaid

Ymatal

Yn erbyn

Cyfanswm

36

0

12

48

Derbyniwyd gwelliant 2.

Gwelliant 3 Sian Gwenllian (Arfon)

Ychwanegu pwyntiau newydd ar ddiwedd cynnig:

Yn cydnabod bod y dreth gyngor yn un o'r mathau mwyaf annheg o drethu a'i bod yn effeithio'n anghymesur ar ardaloedd tlotach y wlad.

Yn croesawu'r ymrwymiad drwy Gytundeb Cydweithio Plaid Cymru a Llywodraeth Cymru i wneud y system dreth gyngor yn decach ac yn fwy blaengar.

Cytundeb Cydweithio 2021

Cynhaliwyd pleidlais ar welliant 3:

O blaid

Ymatal

Yn erbyn

Cyfanswm

36

0

12

48

Derbyniwyd gwelliant 3.

Cynhaliwyd pleidlais ar y cynnig fel y’i diwygiwyd:

NDM8238 Darren Millar (Gorllewin Clwyd)

Cynnig bod y Senedd:

1. Yn nodi yr amcangyfrifir bod gan awdurdodau lleol £2.75 biliwn mewn cronfeydd wrth gefn y gellir eu defnyddio.

2. Yn cydnabod y rôl hanfodol y mae awdurdodau lleol yn ei chwarae o ran darparu gwasanaethau cyhoeddus ledled Cymru a'r heriau cyllido sy'n eu hwynebu.

3. Yn gresynu at y ffaith bod y cynnydd cyfartalog yn y dreth cyngor yng Nghymru ar gyfer 2023-2024 yn 5.5 y cant.

4. Yn galw ar Lywodraeth Cymru i:

a) comisiynu adolygiad annibynnol o fformiwla ariannu llywodraeth leol Cymru;

5. Yn cydnabod bod y dreth gyngor yn un o'r mathau mwyaf annheg o drethu a'i bod yn effeithio'n anghymesur ar ardaloedd tlotach y wlad.

6. Yn croesawu'r ymrwymiad drwy Gytundeb Cydweithio Plaid Cymru a Llywodraeth Cymru i wneud y system dreth gyngor yn decach ac yn fwy blaengar.

Cytundeb Cydweithio 2021

O blaid

Ymatal

Yn erbyn

Cyfanswm

13

0

35

48

Gwrthodwyd y cynnig fel y’i diwygiwyd.

(60 munud)

10.

Dadl y Ceidwadwyr Cymreig - Gofal lliniarol

NDM8239 Darren Millar (Gorllewin Clwyd)

Cynnig bod Senedd Cymru:

1. Yn nodi'r adroddiad y Grwp Trawsbleidiol ar Ofal Hosbis a Gofal Lliniarol ar brofiadau gofal lliniarol a gofal diwedd oes yn y gymuned yn ystod pandemig COVID-19.

2. Yn cydnabod bod gofal hosbis a gofal lliniarol wedi chwarae rôl hanfodol yn ystod pandemig COVID-19, a bod y gofal hwnnw wedi mynd uwchlaw a thu hwnt o ran cefnogi cleifion a'u teuluoedd.

3. Yn gresynu at y ffaith bod rhai pobl wedi wynebu anawsterau yn ystod pandemig COVID-19, o ran cael mynediad at ofal diwedd oes yn y cartref ac mewn cartrefi gofal, er gwaethaf ymdrechion gorau'r rhai sy'n gweithio ym maes iechyd a gofal cymdeithasol.

4. Yn cydnabod y rhagwelir y bydd y galw am ofal lliniarol yn y gymuned yn dyblu erbyn 2040 a bod y pandemig wedi rhoi cipolwg o sut y bydd y system iechyd a gofal cymdeithasol yn ymdopi o dan bwysau tebyg yn y dyfodol agos.

5. Yn galw ar Lywodraeth Cymru i:

a) gweithio gyda'r sector gofal lliniarol i ddysgu o bandemig COVID-19, a sicrhau bod gofal lliniarol wrth wraidd cynlluniau ar gyfer pandemigau posibl yn y dyfodol;

b) blaenoriaethu datblygu gallu gofal lliniarol yn y gymuned, uwchraddio arferion da sy'n bodoli eisoes, a dal pawb sy'n agos i gleifion, gan gynnwys plant;

c) sicrhau bod penderfyniadau gweithlu a chyllid yn blaenoriaethu llesiant, staffio, addysg ac anghenion hyfforddi'r rhai sy'n gweithio ar draws y sbectrwm llawn o ofal lliniarol a diwedd oes.  

Cross Party Group on Hospice and Palliative Care’s Inquiry: Experiences of palliative and end of life care in the community during the COVID-19 pandemic (Saesneg yn unig)

Cofnodion:

Dechreuodd yr eitem am 17.36

NDM8239 Darren Millar (Gorllewin Clwyd)

Cynnig bod Senedd Cymru:

1. Yn nodi'r adroddiad y Grwp Trawsbleidiol ar Ofal Hosbis a Gofal Lliniarol ar brofiadau gofal lliniarol a gofal diwedd oes yn y gymuned yn ystod pandemig COVID-19.

2. Yn cydnabod bod gofal hosbis a gofal lliniarol wedi chwarae rôl hanfodol yn ystod pandemig COVID-19, a bod y gofal hwnnw wedi mynd uwchlaw a thu hwnt o ran cefnogi cleifion a'u teuluoedd.

3. Yn gresynu at y ffaith bod rhai pobl wedi wynebu anawsterau yn ystod pandemig COVID-19, o ran cael mynediad at ofal diwedd oes yn y cartref ac mewn cartrefi gofal, er gwaethaf ymdrechion gorau'r rhai sy'n gweithio ym maes iechyd a gofal cymdeithasol.

4. Yn cydnabod y rhagwelir y bydd y galw am ofal lliniarol yn y gymuned yn dyblu erbyn 2040 a bod y pandemig wedi rhoi cipolwg o sut y bydd y system iechyd a gofal cymdeithasol yn ymdopi o dan bwysau tebyg yn y dyfodol agos.

5. Yn galw ar Lywodraeth Cymru i:

a) gweithio gyda'r sector gofal lliniarol i ddysgu o bandemig COVID-19, a sicrhau bod gofal lliniarol wrth wraidd cynlluniau ar gyfer pandemigau posibl yn y dyfodol;

b) blaenoriaethu datblygu gallu gofal lliniarol yn y gymuned, uwchraddio arferion da sy'n bodoli eisoes, a dal pawb sy'n agos i gleifion, gan gynnwys plant;

c) sicrhau bod penderfyniadau gweithlu a chyllid yn blaenoriaethu llesiant, staffio, addysg ac anghenion hyfforddi'r rhai sy'n gweithio ar draws y sbectrwm llawn o ofal lliniarol a diwedd oes.  

Cross Party Group on Hospice and Palliative Care’s Inquiry: Experiences of palliative and end of life care in the community during the COVID-19 pandemic (Saesneg yn unig)

Derbyniwyd y cynnig yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

11.

Cyfnod Pleidleisio

Cofnodion:

Dechreuodd yr eitem am 18.24

Crynodeb o Bleidleisiau

Dogfennau ategol:

(30 munud)

12.

Dadl Fer

NDM8237 Huw Irranca-Davies (Ogwr)

Endometriosis a'r cynllun iechyd menywod yng Nghymru

Cofnodion:

Dechreuodd yr eitem am 18.29

NDM8237 Huw Irranca-Davies (Ogwr)

Endometriosis a'r cynllun iechyd menywod yng Nghymru