Agenda a Chofnodion

Cynhaliwyd y cyfarfod hwn ar ffurf hybrid, gyda rhai Aelodau yn Siambr y Senedd ac eraill yn ymuno drwy gyswllt fideo.

 

Bydd y Llywydd yn galw ar lefarwyr y pleidiau i ofyn cwestiynau heb rybudd ar ôl Cwestiwn 2.

Gweld y Cwestiynau

Dechreuodd yr eitem am 13.30

Gofynnwyd cwestiynau 1-2 a 4-8. Tynnwyd cwestiwn 3 yn ôl. Atebwyd cwestiynau 2 ac 8 gan y Dirprwy Weinidog Partneriaeth Gymdeithasol. Gwahoddodd y Llywydd lefarwyr y pleidiau i ofyn cwestiynau i’r Gweinidog ar ôl cwestiwn 2.

 

Bydd y Llywydd yn galw ar lefarwyr y pleidiau i ofyn cwestiynau heb rybudd ar ôl Cwestiwn 2.

Gweld y Cwestiynau

Dechreuodd yr eitem am 14.40

Gofynnwyd cwestiynau 1-3 a 5-8. Ni ofynnwyd cwestiwn 4. Gwahoddodd y Llywydd lefarwyr y pleidiau i ofyn cwestiynau i’r Gweinidog ar ôl cwestiwn 2.

 

Dechreuodd yr eitem am 15.06

 

Yn unol â Rheol Sefydlog 12.18, am 15.55 cafodd y cyfarfod ei atal dros dro gan y Dirprwy Lywydd.

 

Gweld y Cwestiynau

Dechreuodd yr eitem am 16.25

Gofynnwyd y 4 cwestiwn.

 

I’w ateb gan y Dirprwy Weinidog Newid Hinsawdd:

Samuel Kurtz (Gorllewin Caerfyrddin a De Sir Benfro)

Pa effaith y bydd adolygiad o ffyrdd Llywodraeth Cymru yn ei chael ar welliannau sydd eisoes ar y gweill ar yr A40: ffordd osgoi Llanddewi Felffre i Redstone Cross?

 

Gofyn i’r Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol

Peredur Owen Griffiths (Dwyrain De Cymru): Sut mae'r Llywodraeth yn mynd i'r afael â phryderon a morâl staff o fewn Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan yn dilyn cyhoeddi adroddiad beirniadol gan Goleg Brenhinol y Meddygon??

Dechreuodd yr eitem am 16.25

 

Gofyn i’r Dirprwy Weinidog Newid Hinsawdd:

Samuel Kurtz (Gorllewin Caerfyrddin a De Sir Benfro):

Pa effaith y bydd adolygiad o ffyrdd Llywodraeth Cymru yn ei chael ar welliannau sydd eisoes ar y gweill ar yr A40: ffordd osgoi Llanddewi Felffre i Redstone Cross?

 

Gofyn i’r Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol:

Peredur Owen Griffiths (Dwyrain De Cymru): Sut mae'r Llywodraeth yn mynd i'r afael â phryderon a morâl staff o fewn Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan yn dilyn cyhoeddi adroddiad beirniadol gan Goleg Brenhinol y Meddygon?

 

Dechreuodd yr eitem am 16.50

Gwnaeth Mabon ap Gwynfor ddatganiad am: Eryri – dathlu 70 mlynedd o Barc Cenedlaethol cyntaf y Deyrnas Unedig.

 

NDM7722 Huw Irranca-Davies (Ogwr)

Cynnig bod y Senedd:

1. Yn nodi cynnig ar gyfer Bil perchnogaeth gan weithwyr ar hyrwyddo pryniant a pherchnogaeth gan weithwyr.

2. Yn nodi mai diben y Bil hwn fyddai:

a) deddfu ar gyfer cyfraith Marcora i Gymru i ddarparu'r fframwaith cyfreithiol, y cymorth ariannol a'r cyngor ar gyfer pryniant gan weithwyr;

b) rhoi dyletswydd statudol ar waith i ddyblu maint yr economi gydweithredol erbyn 2026 ac i fynd ati i hyrwyddo perchnogaeth a phryniant gan weithwyr;

c) rhoi cymorth a chyngor ariannol i weithwyr brynu busnes cyfan neu ran o fusnes sy'n wynebu cael ei gau i lawr neu ei leihau mewn maint ac i sefydlu cwmni cydweithredol i weithwyr;

d) sicrhau bod pob cwmni yng Nghymru sy'n cael arian cyhoeddus neu sy'n rhan o'r bartneriaeth gymdeithasol a chadwyni caffael moesegol yn cytuno i egwyddorion pryniant a pherchnogaeth gan weithwyr.

Cefnogwyr

Joyce Watson

Luke Fletcher

Sarah Murphy

Vikki Howells

 

Dechreuodd yr eitem am 16.52

Gohiriwyd y bleidlais ar y cynnig o dan yr eitem hon tan y Cyfnod Pleidleisio.

NDM7722 Huw Irranca-Davies (Ogwr)

Cynnig bod y Senedd:

1. Yn nodi cynnig ar gyfer Bil perchnogaeth gan weithwyr ar hyrwyddo pryniant a pherchnogaeth gan weithwyr.

2. Yn nodi mai diben y Bil hwn fyddai:

a) deddfu ar gyfer cyfraith Marcora i Gymru i ddarparu'r fframwaith cyfreithiol, y cymorth ariannol a'r cyngor ar gyfer pryniant gan weithwyr;

b) rhoi dyletswydd statudol ar waith i ddyblu maint yr economi gydweithredol erbyn 2026 ac i fynd ati i hyrwyddo perchnogaeth a phryniant gan weithwyr;

c) rhoi cymorth a chyngor ariannol i weithwyr brynu busnes cyfan neu ran o fusnes sy'n wynebu cael ei gau i lawr neu ei leihau mewn maint ac i sefydlu cwmni cydweithredol i weithwyr;

d) sicrhau bod pob cwmni yng Nghymru sy'n cael arian cyhoeddus neu sy'n rhan o'r bartneriaeth gymdeithasol a chadwyni caffael moesegol yn cytuno i egwyddorion pryniant a pherchnogaeth gan weithwyr.

Cefnogwyr

Joyce Watson

Luke Fletcher

Sarah Murphy

Vikki Howells

Dyma ganlyniad y bleidlais:

O blaid	Ymatal	Yn erbyn	Cyfanswm
28	13	15	56

Derbyniwyd y cynnig.

 

NDM7811 Darren Millar (Gorllewin Clwyd)

Cynnig bod y Senedd:

1. Yn cydnabod gwaith caled ac ymroddiad athrawon a staff ysgolion ledled Cymru drwy gydol pandemig COVID-19.

2. Yn cydnabod bod athrawon yng Nghymru yn parhau i wynebu pwysau digynsail wrth i ni symud allan o'r pandemig a gweithredu cwricwlwm newydd.

3. Yn credu bod y ffaith bod nifer yr athrawon yng Nghymru yn disgyn yn cael effaith andwyol ar allu dysgwyr i oresgyn effaith andwyol y pandemig ar eu haddysg.

4. Yn galw ar Lywodraeth Cymru i gyflwyno cynllun ar frys i hybu recriwtio athrawon, sy'n cynnwys:

a) gosod targedau i ddarparu 5,000 o athrawon ledled Cymru yn ystod y pum mlynedd nesaf;

b) ad-dalu ffioedd dysgu i'r rhai sy'n mynd ymlaen i weithio fel athrawon am o leiaf bum mlynedd yn ysgolion Cymru;

c) sefydlu gwasanaeth cynghori ar addysg i Gymru i wella mynediad i gyfleoedd cyflogaeth a sefydlu mwy o lwybrau i'r proffesiwn addysgu;

d) gwarantu o leiaf flwyddyn o gyflogaeth mewn ysgol neu goleg yng Nghymru i bob athro sydd newydd gymhwyso.

Cyflwynwyd y gwelliannau a ganlyn:

Gwelliant 1 Lesley Griffiths (Wrecsam)

Dileu popeth ar ôl pwynt 1 a rhoi yn ei le:

2. Yn mynegi ei diolchgarwch i’r gweithlu addysg cyfan am flaenoriaethu lles dysgwyr ac am ei ymrwymiad i weithredu’r cwricwlwm newydd er gwaethaf pwysau digynsail y pandemig.

3. Yn credu bod lles y gweithlu addysg o’r pwys mwyaf.

4. Yn cydnabod bod dysgu proffesiynol yn hanfodol er mwyn sicrhau gweithlu brwd o ansawdd.

5. Yn condemnio penderfyniad Llywodraeth San Steffan i rewi cyflogau’r sector cyhoeddus, ac effaith hynny ar athrawon ar adeg o bwysau digynsail ar y gweithlu.

6. Yn croesawu:

a) y cynnydd o 40 y cant yn y ceisiadau ar gyfer cyrsiau athrawon y llynedd.

b) y cynnydd o 15.9 y cant yng nghyflogau athrawon newydd yng Nghymru ers 2019, a’r cynnydd o 1.75 y cant y gwnaeth Llywodraeth Cymru helpu i’w sicrhau yng nghyflog pob athro eleni er gwaethaf y rhewi ar gyflogau’r sector cyhoeddus.

c) y ffaith bod cyllid ychwanegol Llywodraeth Cymru yn ystod y flwyddyn ariannol hon wedi helpu i baru dros 400 o athrawon sydd newydd gymhwyso ag ysgolion.

d) y ffaith bod ffocws Cymru ar ddysgu proffesiynol ymhlith athrawon wedi’i ddisgrifio fel rhywbeth eithriadol o gymharu â llawer o awdurdodaethau eraill OECD, ac yn darparu sylfaen gadarn i wella dysgu proffesiynol mewn ysgolion.

e) y ffaith bod Cymru yn arwain y ffordd â chanllawiau fframwaith statudol ar gyfer ysgol gyfan, sydd wedi’u dylunio i gefnogi lles staff yn ogystal â dysgwyr. 

Safbwyntiau Polisi Addysg OECD – Astudiaeth o Ddysgu Proffesiynol i Athrawon: Adroddiad Diagnostig i Gymru (Saesneg yn unig)

[Os derbynnir gwelliant 1, caiff gwelliant 2 ei ddad-ddethol]

Gwelliant 2 Sian Gwenllian (Arfon)

Dileu pwynt 4 a rhoi yn ei le:

Yn credu bod nifer fawr o ffactorau'n dylanwadu ar y ffaith bod nifer yr athrawon yn gostwng, gan gynnwys llwyth gwaith, biwrocratiaeth ddiangen, materion staffio a phersonél, prosesau arolygu, yn ogystal â materion sy'n ymwneud â chyllid a chyllidebu;

Yn credu ymhellach fod yn rhaid mynd i'r afael â materion recriwtio gan ddefnyddio dull gweithredu aml-elfen, gan ganolbwyntio ar werthfawrogi'r proffesiwn a chreu gwell amodau gwaith a chyfleoedd.

 

 

Dechreuodd yr eitem am 17.26

Gohiriwyd y bleidlais ar y cynnig a’r gwelliannau o dan yr eitem hon tan y Cyfnod Pleidleisio.

Cynhaliwyd pleidlais ar y cynnig heb ei ddiwygio:

NDM7811 Darren Millar (Gorllewin Clwyd)

Cynnig bod y Senedd:

1. Yn cydnabod gwaith caled ac ymroddiad athrawon a staff ysgolion ledled Cymru drwy gydol pandemig COVID-19.

2. Yn cydnabod bod athrawon yng Nghymru yn parhau i wynebu pwysau digynsail wrth i ni symud allan o'r pandemig a gweithredu cwricwlwm newydd.

3. Yn credu bod y ffaith bod nifer yr athrawon yng Nghymru yn disgyn yn cael effaith andwyol ar allu dysgwyr i oresgyn effaith andwyol y pandemig ar eu haddysg.

4. Yn galw ar Lywodraeth Cymru i gyflwyno cynllun ar frys i hybu recriwtio athrawon, sy'n cynnwys:

a) gosod targedau i ddarparu 5,000 o athrawon ledled Cymru yn ystod y pum mlynedd nesaf;

b) ad-dalu ffioedd dysgu i'r rhai sy'n mynd ymlaen i weithio fel athrawon am o leiaf bum mlynedd yn ysgolion Cymru;

c) sefydlu gwasanaeth cynghori ar addysg i Gymru i wella mynediad i gyfleoedd cyflogaeth a sefydlu mwy o lwybrau i'r proffesiwn addysgu;

d) gwarantu o leiaf flwyddyn o gyflogaeth mewn ysgol neu goleg yng Nghymru i bob athro sydd newydd gymhwyso.

O blaid	Ymatal	Yn erbyn	Cyfanswm
15	0	41	56

Gwrthodwyd y cynnig heb ei ddiwygio.

Cyflwynwyd y gwelliannau a ganlyn:

Gwelliant 1 Lesley Griffiths (Wrecsam)

Dileu popeth ar ôl pwynt 1 a rhoi yn ei le:

2. Yn mynegi ei diolchgarwch i’r gweithlu addysg cyfan am flaenoriaethu lles dysgwyr ac am ei ymrwymiad i weithredu’r cwricwlwm newydd er gwaethaf pwysau digynsail y pandemig.

3. Yn credu bod lles y gweithlu addysg o’r pwys mwyaf.

4. Yn cydnabod bod dysgu proffesiynol yn hanfodol er mwyn sicrhau gweithlu brwd o ansawdd.

5. Yn condemnio penderfyniad Llywodraeth San Steffan i rewi cyflogau’r sector cyhoeddus, ac effaith hynny ar athrawon ar adeg o bwysau digynsail ar y gweithlu.

6. Yn croesawu:

a) y cynnydd o 40 y cant yn y ceisiadau ar gyfer cyrsiau athrawon y llynedd.

b) y cynnydd o 15.9 y cant yng nghyflogau athrawon newydd yng Nghymru ers 2019, a’r cynnydd o 1.75 y cant y gwnaeth Llywodraeth Cymru helpu i’w sicrhau yng nghyflog pob athro eleni er gwaethaf y rhewi ar gyflogau’r sector cyhoeddus.

c) y ffaith bod cyllid ychwanegol Llywodraeth Cymru yn ystod y flwyddyn ariannol hon wedi helpu i baru dros 400 o athrawon sydd newydd gymhwyso ag ysgolion.

d) y ffaith bod ffocws Cymru ar ddysgu proffesiynol ymhlith athrawon wedi’i ddisgrifio fel rhywbeth eithriadol o gymharu â llawer o awdurdodaethau eraill OECD, ac yn darparu sylfaen gadarn i wella dysgu proffesiynol mewn ysgolion.

e) y ffaith bod Cymru yn arwain y ffordd â chanllawiau fframwaith statudol ar gyfer ysgol gyfan, sydd wedi’u dylunio i gefnogi lles staff yn ogystal â dysgwyr. 

Safbwyntiau Polisi Addysg OECD – Astudiaeth o Ddysgu Proffesiynol i Athrawon: Adroddiad Diagnostig i Gymru (Saesneg yn unig)

Cynhaliwyd pleidlais ar welliant 1:

O blaid	Ymatal	Yn erbyn	Cyfanswm
29	0	27	56

Derbyniwyd gwelliant 1.

Gan fod gwelliant 1 wedi’i dderbyn, cafodd gwelliant 2 ei ddad-ddethol.

Cynhaliwyd pleidlais ar y cynnig fel y’i diwygiwyd:

NDM7811 Darren Millar (Gorllewin Clwyd)

Cynnig bod y Senedd:

1. Yn cydnabod gwaith caled ac ymroddiad athrawon a staff ysgolion ledled Cymru drwy gydol pandemig COVID-19.

2. Yn mynegi ei diolchgarwch i’r gweithlu addysg cyfan am flaenoriaethu lles dysgwyr ac am ei ymrwymiad i weithredu’r cwricwlwm newydd er gwaethaf pwysau digynsail y pandemig.

3. Yn credu bod lles y gweithlu addysg o’r pwys mwyaf.

4. Yn cydnabod bod dysgu proffesiynol yn hanfodol er mwyn sicrhau gweithlu brwd o ansawdd.

5. Yn condemnio penderfyniad Llywodraeth San Steffan i rewi cyflogau’r sector cyhoeddus, ac effaith hynny ar athrawon ar adeg o bwysau digynsail ar y gweithlu.

6. Yn croesawu:

a) y cynnydd o 40 y cant yn y ceisiadau ar gyfer cyrsiau athrawon y llynedd.

b) y cynnydd o 15.9 y cant yng nghyflogau athrawon newydd yng Nghymru ers 2019, a’r cynnydd o 1.75 y cant y gwnaeth Llywodraeth Cymru helpu i’w sicrhau yng nghyflog pob athro eleni er gwaethaf y rhewi ar gyflogau’r sector cyhoeddus.

c) y ffaith bod cyllid ychwanegol Llywodraeth Cymru yn ystod y flwyddyn ariannol hon wedi helpu i baru dros 400 o athrawon sydd newydd gymhwyso ag ysgolion.

d) y ffaith bod ffocws Cymru ar ddysgu proffesiynol ymhlith athrawon wedi’i ddisgrifio fel rhywbeth eithriadol o gymharu â llawer o awdurdodaethau eraill OECD, ac yn darparu sylfaen gadarn i wella dysgu proffesiynol mewn ysgolion.

e) y ffaith bod Cymru yn arwain y ffordd â chanllawiau fframwaith statudol ar gyfer ysgol gyfan, sydd wedi’u dylunio i gefnogi lles staff yn ogystal â dysgwyr. 

Safbwyntiau Polisi Addysg OECD – Astudiaeth o Ddysgu Proffesiynol i Athrawon: Adroddiad Diagnostig i Gymru (Saesneg yn unig)

O blaid	Ymatal	Yn erbyn	Cyfanswm
41	0	15	56

Derbyniwyd y cynnig fel y’i diwygiwyd.

 

Yn unol â Rheol Sefydlog 12.18, am 18.04 cafodd y trafodion eu hatal dros dro i ganiatáu egwyl technegol cyn y Cyfnod Pleidleisio.

Dechreuodd yr eitem am 18.11

NDM7810 Samuel Kurtz (Gorllewin Caerfyrddin a De Sir Benfro)

Clybiau Ffermwyr Ifanc Cymru: datblygu pobl ifanc gydwybodol yng nghefn gwlad Cymru

 

Dechreuodd yr eitem am 18.15

NDM7810 Samuel Kurtz (Gorllewin Caerfyrddin a De Sir Benfro)

Clybiau Ffermwyr Ifanc Cymru: datblygu pobl ifanc gydwybodol yng nghefn gwlad Cymru