Bil Iaith Arwyddion Prydain (Cymru)

Bil Aelod, a gyflwynwyd gan Mark Isherwood AS. Mae’r Pwyllgor Busnes wedi cyfeirio’r Bil i’r Pwyllgor Cydraddoldeb a Chyfiawnder Cymdeithasol.

Gwybodaeth am y Bil

Mae Iaith Arwyddion Prydain (IAP) yn iaith sy’n defnyddio ystumiau, siapiau llaw, mynegiant wyneb ac iaith y corff i gyfleu ystyr ac sydd, yn ei ffurfiau cyffyrddol, hefyd yn gallu defnyddio cyffwrdd. Nod y Bil yw hyrwyddo ei defnydd yng Nghymru ac mae’n gosod dyletswyddau amrywiol newydd ar Weinidogion Cymru ac ar gyrff cyhoeddus penodol.

Mae’r Bil yn cynnwys darpariaeth ar gyfer Llywodraeth Cymru am y canlynol:

>>>>

>>>hyrwyddo a hwyluso’r defnydd o IAP.

>>>cyhoeddi Strategaeth Iaith Arwyddion Prydain Genedlaethol sy’n disgrifio sut y mae’n bwriadu hybu a hwyluso’r defnydd o Iaith Arwyddion Prydain ac adrodd ar gynnydd.

>>>llunio canllawiau ar gyfer cyrff cyhoeddus a restrir yn y Bil ar sut i hyrwyddo a hwyluso’r defnydd o IAP.

>>>penodi cynghorydd IAP a phanel i gynorthwyo’r cynghorydd.

<<<<

Mae rhagor o fanylion am y Bil yn y Memorandwm Esboniadol cysylltiedig.

Y Cyfnod Presennol

BillStage2

Mae’r Bil yng Nghyfnod 2 ar hyn o bryd. Mae esboniad o gyfnodau amrywiol Biliau’r Senedd ar gael yn y Canllaw i Gyfnodau Biliau a Deddfau Cyhoeddus.

Cofnod o daith y Bil drwy Senedd Cymru

Mae’r tabl a ganlyn yn nodi’r dyddiadau ar gyfer pob cyfnod o daith y Bil drwy’r Senedd.

¬¬¬Cyfnod 2, Pwyllgor yn trafod y gwelliannau (Presennol)

Dechreuodd Cyfnod 2 ar 18 Rhagfyr 2025.

Y dyddiad cau ar gyfer cyflwyno gwelliannau yw pum niwrnod gwaith cyn dyddiad y cyfarfod pan fyddant yn cael eu hystyried.

Bydd ystyriaethau Cyfnod 2 yn digwydd yn y pwyllgor ar 26 Ionawr 2026.

zzz

¬¬¬Penderfyniad Ariannol (17 Rhagfyr 2025)

Yn unol â Rheol Sefydlog 26.68, mae’r Llywydd wedi nodi bod angen penderfyniad ariannol ar gyfer y Bil hwn. Mae rhagor o wybodaeth am benderfyniadau ariannol ar gael yn y Canllaw i Gyfnodau Biliau a Deddfau Cyhoeddus (PDF 278KB).

zzz

¬¬¬Cyfnod 1 (14 Gorffenaf 2025 – 17 Rhagfyr 2025)

Cynhaliwyd dadl yn y Cyfarfod Llawn ar 17 Rhagfyr 2025. Cytunwyd ar y cynnig i gytuno ar egwyddorion cyffredinol y Bil. Gellir gwylio'r ddadl ar Senedd TV, lle mae is-deitlau Iaith Arwyddion Prydain ar gael.

Canlyniad dadl ar Fil Iaith Arwyddion Prydain (Cymru) yn y Cyfarfod Llawn (BSL, YouTube)

YouTube-Here https://www.youtube.com/embed/7thmuAPT2x0?si=zOcnJfULrDzB_PsA

Crynodeb BSL o adroddiadau Cyfnod 1 Bil Iaith Arwyddion Prydain (Cymru) (YouTube)

YouTube-Here https://www.youtube.com/embed/l5zz-M7rEFw?si=-NTWy64qhaQJP6Q

Bydd y Pwyllgor Cydraddoldeb a Chyfiawnder Cymdeithasol yn trafod ei ddull o ymdrin â gwaith Cyfnod 1 ar 21 Gorffennaf 2025.

Dyddiadau’r Pwyllgor

Bydd y Pwyllgor Cydraddoldeb a Chyfiawnder Cymdeithasol yn trafod y Bil ar y dyddiadau a ganlyn:

Dyddiad ac Agenda	Diben y cyfarfod	Trawsgrifiad	Senedd.tv
15 Medi 2025	Sesiwn dystiolaeth gyda Mark Isherwood AS, yr Aelod sy’n Gyfrifol am y Bil	Trawsgrifiad	Gweld y cyfarfod
22 Medi 2025	Sesiwn dystiolaeth gyda phanel o academyddion Sesiwn dystiolaeth gyda phanel o sefydliadau pobl Fyddar	Trawsgrifiad	Gweld y cyfarfod
29 Medi 2025	Sesiwn dystiolaeth gyda phanel o blant a phobl ifanc Fyddar Sesiwn dystiolaeth gyda phanel academaidd (gyda ffocws ar hawliau cyfreithiol ac ieithyddol)	Trawsgrifiad	Gweld y cyfarfod
6 Hydref 2025	Sesiwn dystiolaeth gyda sefydliadau anabledd a phanel pobl hŷn Sesiwn dystiolaeth gyda phanel o gyrff iechyd sy'n ddarostyngedig i'r Ddeddf	Trawsgrifiad	Gweld y cyfarfod
13 Hydref 2025	Sesiwn dystiolaeth gydag Ysgrifennydd y Cabinet dros Gyfiawnder Cymdeithasol, y Trefnydd a’r Prif Chwip Sesiwn dystiolaeth gyda phanel o Awdurdodau Lleol	Trawsgrifiad	Gweld y cyfarfod
20 Hydref 2025	Sesiwn dystiolaeth gyda Mark Isherwood AS, yr Aelod sy’n Gyfrifol am y Bil	Trawsgrifiad	Gweld y cyfarfod

Paratowyd crynodeb o ganfyddiadau’r gwaith ymgysylltu ar 20 Hydref 2025.

Canfyddiadau’r gwaith ymgysylltu (Fersiwn Iaith Arwyddion Prydain, YouTube)

YouTube-Here https://www.youtube.com/embed/2x2Yy8dBUoI?si=IWoQX34fXJily05V

Cyhoeddodd Adroddiad Cyfnod 1 y Pwyllgor Cydraddoldeb a Chyfiawnder Cymdeithasol (PDF 2.3MB) ar 5 Rhagfyr 2025.

Ymatebodd (PDF 139KB) Mark Isherwood AS i’r adroddiad ar 12 Rhagfyr 2025.

Gosododd Llywodraeth Cymru ei hymateb i adroddiad y Pwyllgor ar 15 Rhagfyr 2025.

YouTube-Here https://www.youtube.com/embed/A8Kj-Cq8v3g?si=2uQYcIdpqS0hw-kH

Ymateb Llywodraeth Cymru i adroddiad y Pwyllgor (fersiwn Iaith Arwyddion Prydain, YouTube)

Bydd y Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a’r Cyfansoddiad yn trafod y Bil ar y dyddiadau a ganlyn:

Dyddiad ac Agenda	Diben y cyfarfod	Trawsgrifiad	Senedd.tv
6 Hydref 2025	Sesiwn dystiolaeth gydag Ysgrifennydd y Cabinet dros Gyfiawnder Cymdeithasol, y Trefnydd a’r Prif Chwip	Trawsgrifiad	Gweld y cyfarfod
13 Hydref 2025	Sesiwn dystiolaeth gyda Mark Isherwood AS, yr Aelod sy’n Gyfrifol am y Bil	Trawsgrifiad	Gweld y cyfarfod