Bil yr Amgylchedd (Egwyddorion, Llywodraethiant a Thargedau Bioamrywiaeth) (Cymru)

Bil Llywodraeth Cymru a gyflwynwyd gan Huw Irranca-Davies AS, Y Dirprwy Brif Weinidog ac Ysgrifennydd y Cabinet dros Newid Hinsawdd a Materion Gwledig, ym mis Mehefin 2025. Mae’r Pwyllgor Busnes wedi cyfeirio’r Bil i’r Pwyllgor Newid Hinsawdd, yr Amgylchedd, a Seilwaith.

Gwybodaeth am y Bil

Yn ôl Llywodraeth Cymru, nod y darpariaethau egwyddorion amgylcheddol yw sefydlu fframwaith cadarn ar gyfer llywodraethu amgylcheddol yng Nghymru. Mae'r fframwaith hwn yn ceisio mynd i'r afael â thair her graidd, sef: brwydro yn erbyn effaith gyfunol yr argyfwng hinsawdd a’r argyfwng natur, diogelu'r amgylchedd rhag niwed, ac ymateb i newidiadau o ran strwythurau llywodraethu amgylcheddol yn dilyn ymadawiad y DU o'r UE.

Prif amcanion y Bil yw:

>>>>

>>>Mae’r Bil yn sefydlu amcan amgylcheddol ac egwyddorion amgylcheddol penodol. Bydd yn ei gwneud yn ofynnol i Weinidogion Cymru a CNC, wrth lunio polisi, a rhai awdurdodau cyhoeddus eraill, wrth gynnal asesiadau amgylcheddol strategol, igymhwyso’r egwyddorion, ac i integreiddio diogelu’r amgylchedd.

>>>Bydd y Bil yn sefydlu corff llywodraethiant amgylcheddol annibynnol, Swyddfa Llywodraethiant Amgylcheddol Cymru (“OEGW”) i ddarparu trosolwg strategol o ofynion ar awdurdodau cyhoeddus i: gydymffurfio â chyfraith amgylcheddol; llunio cyfraith amgylcheddol effeithiol; gweithredu/cymhwyso cyfraith amgylcheddol yn effeithiol; a dwyn yr awdurdodau cyhoeddus hynny i gyfrif, mewn modd tebyg i Swyddfa Diogelu’r Amgylchedd a sefydlwyd gan Ddeddf yr Amgylchedd 2021.

>>>Mae’r Bil yn diwygio Deddf yr Amgylchedd (Cymru) 2016 i sefydlu fframwaith gosod targedau bioamrywiaeth â’r nod o arafu a gwrthdroi’r dirywiad mewn bioamrywiaeth yng Nghrymu, yn ogystal â gosod dyletswydd ar Weinidogion Cymru i hyrwyddo ymwybyddiaeth yng Nghymru o bwysigrwydd bioamrywiaeth, a’r bygythiadau i fioamrywiaeth.

<<<

Mae rhagor o fanylion am y Bil (PDF 700KB) yn y Memorandwm Esboniadol (PDF 3MB) cysylltiedig.

Cyfnod Presennol

BillStage3

Mae’r Bil yng Nghyfnod 3 ar hyn o bryd. Mae eglurhad o gyfnodau amrywiol Biliau’r Senedd ar gael yn y Canllaw i Cyfnod Filiau a Deddfau Cyhoeddus.

Cofnod o daith y Bil drwy Senedd Cymru

Mae’r tabl a ganlyn yn nodi’r dyddiadau ar gyfer pob cyfnod o daith y Bil drwy Senedd.

¬¬¬Cyfnod 3, y Cyfarfod Llawn yn ystyried y gwelliannau (Cyfredol)

Yn dilyn cwblhau trafodion Cyfnod 2, dechreuodd Cyfnod 3 ar 12 Rhagfyr 2025.

Hysbysiad ynghylch Gwelliannau - 16 Rhagfyr 2025 (PDF 111KB)

zzz

¬¬¬Cyfnod 2, Pwyllgor yn ystyried y gwelliannau (12 Tachwedd 2025 - 11 Rhagfyr 2025)

Dechreuodd Cyfnod 2 ar 12 Tachwedd 2025. Y dyddiad cau ar gyfer cyflwyno gwelliannau yw pum diwrnod gwaith cyn dyddiad y cyfarfod pan gânt eu hystyried.

Cytunodd Pwyllgor Newid Hinsawdd, yr Amgylchedd a Seilwaith ar 20 Tachwedd 2025, o dan Reol Sefydlog 26.21, y byddai’r drefn ystyried ar gyfer trafodion Cyfnod 2 fel a ganlyn:

Adrannau 1-8; Atodlen 1; Adrannau 9-10; Atodlen 2; Adrannau 11-28; Atodlen 3; Adrannau 29-43; Atodlen 4; Adrannau 44-45; Teitl Hir.

Ystyriwyd gwelliannau Cyfnod 2 yng nghyfarfod y Pwyllgor ar 11 Rhagfyr 2025.

Hysbysiad ynghylch Gwelliannau - 26 Tachwedd 2025 (PDF 91KB)

Hysbysiad ynghylch Gwelliannau - 27 Tachwedd 2025 (v2) (PDF 276KB)

Llywodraeth Cymru: Tabl Diben ac Effaith - 1 Rhagfyr 2025 (PDF 403KB)

Hysbysiad ynghylch Gwelliannau - 1 Rhagfyr 2025 (fersiwn derfynol) (PDF 206KB)

Hysbysiad ynghylch Gwelliannau - 3 Rhagfyr 2025 (PDF 116KB)

Hysbysiad ynghylch Gwelliannau - 4 Rhagfyr 2025 (PDF 79KB)

Rhestr o Welliannau wedi'u Didoli - 4 Rhagfyr 2025 (PDF 420KB)

Grwpio gwelliannau - 4 Rhagfyr 2025 (PDF 100KB)

Bil yr Amgylchedd (Egwyddorion, Llywodraethiant a Thargedau Bioamrywiaeth) (Cymru), fel y’i diwygiwyd ar ôl Cyfnod 2 (PDF 582KB). Nodir diwygiadau i'r Bil ers y fersiwn flaenorol gyda llinell ar yr ochr chwith.

zzz

¬¬¬Penderfyniad Ariannol

Yn unol â Rheol Sefydlog 26.68, nododd y Llywydd bod angen penderfyniad ariannol ar gyfer y Bil hwn. Mae rhagor o wybodaeth am y penderfyniadau ariannol ar gael yn adran 3 o’r Canllaw i Gyfnodau Biliau a Deddfau Cyhoeddus.

Cytunwyd ar Benderfyniad Ariannol yn y Cyfarfod Llawn ar 11 Tachwedd 2025.

zzz

¬¬¬Cyfnod 1, Pwyllgor yn trafod yr egwyddorion cyffredinol (2 Mehefin 2025 - 11 Tachwedd 2025)

Cynhaliwyd dadl yn y Cyfarfod Llawn ar 11 Tachwedd 2025. Cytunwyd ar y cynnig i gytuno ar egwyddorion cyffredinol y Bil.

Trafododd y Pwyllgor Newid Hinsawdd, yr Amgylchedd, a Seilwaith sut y bydd yn cynnal trafodion Cyfnod 1 ar 4 Mehefin 2025.

Dyddiadau’r Pwyllgor

Bydd y Pwyllgor Newid Hinsawdd, yr Amgylchedd, a Seilwaith yn ystyried y Bil ar y dyddiadau canlynol:

Dyddiad Cyfarfod & Agenda	Pwrpas y cyfarfod	Trawsgrifiad	Senedd.TV
4 Mehefin 2025	Trafod y dull craffu ar gyfer Cyfnod 1	Preifat	Preifat
26 Mehefin 2025	Sesiwn dystiolaeth gyda'r y Dirprwy Brif Weinidog ac Ysgrifennydd y Cabinet dros Newid Hinsawdd a Materion Gwledig	Trawsgrifiad	Gweld y cyfarfod
9 Gorffennaf 2025	Sesiynau tystiolaeth	Trawsgrifiad	Gweld y cyfarfod
17 Gorffennaf 2025	Sesiynau tystiolaeth	Trawsgrifiad	Gweld y cyfarfod
18 Medi 2025	Sesiwn dystiolaeth gyda'r y Dirprwy Brif Weinidog ac Ysgrifennydd y Cabinet dros Newid Hinsawdd a Materion Gwledig	Trawsgrifiad	Gweld y cyfarfod

Gosododd y Pwyllgor Newid Hinsawdd, yr Amgylchedd, a Seilwaith ei adroddiad ar 24 Hydref 2025 (PDF 2257MB). Ymatebodd Llywodraeth Cymru ar 14 Tachwedd 2025 (PDF 648 KB).

Bydd y Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a’r Cyfansoddiad yn ystyried y Bil ar y dyddiadau canlynol:

Dyddiad Cyfarfod & Agenda	Pwrpas y cyfarfod	Trawsgrifiad	Senedd.TV
30 Mehefin 2025	Sesiwn dystiolaeth gyda'r y Dirprwy Brif Weinidog ac Ysgrifennydd y Cabinet dros Newid Hinsawdd a Materion Gwledig	Trawsgrifiad	Gweld y cyfarfod