Tlodi Plant

Inquiry5

Cynhaliodd Llywodraeth Cymru ymgynghoriad ar ei strategaeth tlodi plant [bydd y linc yn agor mewn ffenestr newydd] ddrafft, gan ganolbwyntio ar bum amcan drafft sydd â’r nod o:

>>>> 

>>> leihau costau a gwneud y mwyaf o incwm teuluoedd;

>>> creu llwybrau allan o dlodi fel bod plant a phobl ifanc a'u teuluoedd yn cael cyfleoedd i wireddu eu potensial;

>>> cefnogi llesiant plant a'u teuluoedd a gwneud yn siŵr bod gwaith ym mhob rhan o Lywodraeth Cymru yn darparu ar gyfer plant sy'n byw mewn tlodi, gan gynnwys y rheini â nodweddion gwarchodedig, fel y gallant arfer eu hawliau a sicrhau canlyniadau gwell;

>>> sicrhau bod plant, pobl ifanc a'u teuluoedd yn cael eu trin ag urddas a pharch gan y bobl a'r gwasanaethau sy'n rhyngweithio â nhw ac yn eu cefnogi, a herio'r stigma sy'n gysylltiedig â thlodi; a

>>> sicrhau bod gwaith trawslywodraethol effeithiol ar lefel genedlaethol yn arwain at gydweithio cryf ar lefel ranbarthol a lleol.

<<<< 

Cynhaliodd y Pwyllgor Cydraddoldeb a Chyfiawnder Cymdeithasol ymchwiliad manwl i drafod y strategaeth ddrafft mewn rhagor o fanylder, gyda’r bwriad o ddylanwadu ar gynnwys y strategaeth derfynol sydd i’w chyhoeddi erbyn diwedd 2023.

Cylch gorchwyl

Cylch gorchwyl yr ymchwiliad oedd trafod:

>>>> 

>>> i ba raddau y bydd y strategaeth ddrafft yn cefnogi Llywodraeth Cymru a'i sefydliadau partner i wneud y mwyaf o'u cyfraniad at leihau tlodi plant o fewn ffiniau'r setliad datganoli;

>>> beth yw’r arfer gorau sydd i’w weld yng Nghymru a thu hwnt wrth fynd i'r afael â thlodi plant, a pham mae'r ymyriadau hyn yn gweithio. I ba raddau mae'r dull a amlinellir yn y strategaeth yn cyd-fynd â hyn;

>>> beth yw’r rwystrau o ran gweithredu atebion sy’n mynd i'r afael â thlodi plant yng Nghymru yn llwyddiannus, a sut y gellir goresgyn y rhain;

>>> pa ddangosyddion y dylid eu defnyddio i fesur cynnydd wrth ymdrin â thlodi plant a pha dargedau penodol a mesuradwy y dylid eu pennu i asesu hyn;

>>> pa mor effeithiol fydd y strategaeth wrth fynd i’r afael â thlodi plant o fewn grwpiau penodol o'r boblogaeth; ac

>>> i ba raddau y mae hawliau plant yn cael sylw clir yn y strategaeth a'r asesiad effaith.

<<<< 

Cytunodd Aelodau’r Pwyllgor, yn unol â Rheol Sefydlog 17.49, ac o ystyried y croestoriadedd yng nghylchoedd gwaith y ddau bwyllgor, y dylid gwahodd aelodau’r Pwyllgor Plant, Pobl Ifanc ac Addysg i gymryd rhan yn yr ymchwiliad hefyd.

Cyflwynodd y Pwyllgor ei adroddiad, "Amser rhoi diwedd ar dlodi plant: sut y gall Cymru wneud yn well", ddydd Llun 6 Tachwedd 2023.

Cafwyd ymateb gan Lywodraeth Cymru ar 22 Rhagfyr 2023.

Cafodd yr adroddiad ac ymateb Llywodraeth Cymru ei drafod yn y Cyfarfod Llawn ar 10 Ionawr 2024.