Inquiry4

Cynhaliodd Llywodraeth Cymru ymgynghoriad ar ei strategaeth tlodi plant [bydd y linc yn agor mewn ffenestr newydd] ddrafft, gan ganolbwyntio ar bum amcan drafft sydd â’r nod o:

·       leihau costau a gwneud y mwyaf o incwm teuluoedd;

·       creu llwybrau allan o dlodi fel bod plant a phobl ifanc a'u teuluoedd yn cael cyfleoedd i wireddu eu potensial;

·       cefnogi llesiant plant a'u teuluoedd a gwneud yn siŵr bod gwaith ym mhob rhan o Lywodraeth Cymru yn darparu ar gyfer plant sy'n byw mewn tlodi, gan gynnwys y rheini â nodweddion gwarchodedig, fel y gallant arfer eu hawliau a sicrhau canlyniadau gwell;

·       sicrhau bod plant, pobl ifanc a'u teuluoedd yn cael eu trin ag urddas a pharch gan y bobl a'r gwasanaethau sy'n rhyngweithio â nhw ac yn eu cefnogi, a herio'r stigma sy'n gysylltiedig â thlodi; a

·       sicrhau bod gwaith trawslywodraethol effeithiol ar lefel genedlaethol yn arwain at gydweithio cryf ar lefel ranbarthol a lleol.

Cynhaliodd y Pwyllgor Cydraddoldeb a Chyfiawnder Cymdeithasol ymchwiliad manwl i drafod y strategaeth ddrafft mewn rhagor o fanylder, gyda’r bwriad o ddylanwadu ar gynnwys y strategaeth derfynol sydd i’w chyhoeddi erbyn diwedd 2023.

Cylch gorchwyl

Cylch gorchwyl yr ymchwiliad oedd trafod:

·       i ba raddau y bydd y strategaeth ddrafft yn cefnogi Llywodraeth Cymru a'i sefydliadau partner i wneud y mwyaf o'u cyfraniad at leihau tlodi plant o fewn ffiniau'r setliad datganoli;

·       beth yw’r arfer gorau sydd i’w weld yng Nghymru a thu hwnt wrth fynd i'r afael â thlodi plant, a pham mae'r ymyriadau hyn yn gweithio. I ba raddau mae'r dull a amlinellir yn y strategaeth yn cyd-fynd â hyn;

·       beth yw’r rwystrau o ran gweithredu atebion sy’n mynd i'r afael â thlodi plant yng Nghymru yn llwyddiannus, a sut y gellir goresgyn y rhain;

·       pa ddangosyddion y dylid eu defnyddio i fesur cynnydd wrth ymdrin â thlodi plant a pha dargedau penodol a mesuradwy y dylid eu pennu i asesu hyn;

·       pa mor effeithiol fydd y strategaeth wrth fynd i’r afael â thlodi plant o fewn grwpiau penodol o'r boblogaeth; ac

·       i ba raddau y mae hawliau plant yn cael sylw clir yn y strategaeth a'r asesiad effaith.

Cytunodd Aelodau’r Pwyllgor, yn unol â Rheol Sefydlog 17.49, ac o ystyried y croestoriadedd yng nghylchoedd gwaith y ddau bwyllgor, y dylid gwahodd aelodau’r Pwyllgor Plant, Pobl Ifanc ac Addysg i gymryd rhan yn yr ymchwiliad hefyd.