Absenoldebau disgyblion o’r ysgol

Inquiry5

Cynhaliodd y Pwyllgor Plant, Pobl Ifanc ac Addysg ymchwiliad byr ar absenoldeb disgyblion o'r ysgolion.

Mae'r Pwyllgor wedi cyhoeddi ei adroddiad ysgrifenedig (PDF 1.6MB)

Ar 5 Ionawr cafodd y Pwyllgor ymateb (PDF 116KB) i'r adroddiad gan Lywodraeth Cymru. Cynhaliwyd dadl yn y Cyfarfod Llawn ddydd Mercher 8 Chwefror 2023.

Cefndir yr ymchwiliad

Nodwyd materion yn ymwneud ag absenoldebau disgyblion o’r ysgol a’r effaith ar ddysgu a llesiant ehangach plant a phobl ifanc gyda’r Pwyllgor yn ystod gwaith craffu blynyddol ar Estyn ym mis Rhagfyr 2021. O ganlyniad i’r sesiwn hon, ysgrifennodd (PDF 169KB) y Pwyllgor i bob awdurdod lleol ofyn am wybodaeth am sut maent yn gweithio gydag ysgolion i fonitro a gwella presenoldeb; ac ar gyfer unrhyw ddata sydd ganddynt ar niferoedd a chyfraddau absenoldeb.

Yng nghyfarfod y Pwyllgor ar 31 Mawrth, cytunodd y Pwyllgor i gynnal ymchwiliad byr â ffocws i bresenoldeb disgyblion.

Ysgrifennodd y Pwyllgor at Weinidog y Gymraeg ac Addysg yn gofyn am y wybodaeth ddiweddaraf am yr adolygiad y mae wedi'i gomisiynu ar batrymau presenoldeb. Daeth ymateb (PDF 1MB) i law ar 25 Ebrill.

Cylch Gorchwyl

Canolbwyntiodd yr ymchwiliad hwn ar fater absenoldeb disgyblion sydd wedi’u cofrestru mewn ysgolion a gynhelir ac unedau cyfeirio disgyblion. Edrychodd yr ymchwiliad yn benodol ar y canlynol:

• Lefelau absenoldeb cyson a’r rhesymau dros hynny
• P’un a yw absenoldebau nad ydynt yn gysylltiedig â COVID yn uwch nag yr oeddent cyn pandemig COVID 19, ac os felly, pam
• P’un a yw absenoldeb cyson yn fwy cyffredin ymhlith grwpiau penodol o ddisgyblion (y rhai ag Anghenion Dysgu Ychwanegol, rhai sy’n gymwys i gael prydau ysgol am ddim, bechgyn a merched, grwpiau oedran penodol, ethnigrwydd) ac os felly, y rhesymau dros hynny
• Y risgiau a’r canlyniadau tymor byr a thymor hwy i ddysgwyr, er enghraifft o ran iechyd meddwl a llesiant
• Yr effaith ar ddysgu a chyrhaeddiad disgyblion

• A yw absenoldeb wedi arwain at lefel uwch o ddadgofrestru disgyblion ac unrhyw orgyffwrdd ag addysg ddewisol yn y cartref
• Effeithiolrwydd polisïau a chanllawiau presennol Llywodraeth Cymru
• Lefel ac effeithiolrwydd gweithredu a chymorth gan ysgolion, llywodraeth leol a Llywodraeth Cymru
• Pa mor effeithiol y caiff rhieni gymorth a’u cynnwys

Casglu tystiolaeth

Cymerodd y Pwyllgor dystiolaeth ym mis Mai a mis Mehefin 2022. Ceir mwy o wybodaeth am y sesiynau tystiolaeth o dan y tab cyfarfodydd ar frig y dudalen.

Ymgynghoriad

Lansiodd y Pwyllgor alwad am dystiolaeth ysgrifenedig ar 09 Mai 2022. Daeth yr ymgynghoriad i ben ar 20 Mehefin 2022. Mae'r holl ymatebion wedi'u cyhoeddi.

Yn ogystal â'r ymgynghoriad ar-lein, cynhaliodd Tîm Ymgysylltu â Dinasyddion y Pwyllgor 5 cyfarfod grŵp ffocws a 7 cyfweliad rhwng 24 Mai a 9 Mehefin ag amrywiaeth o rieni, pobl ifanc a staff mewn ardaloedd gwahanol o Gymru. At hynny, cafwyd sylwadau gan un unigolyn ac un grŵp drwy e-bost. Lluniwyd crynodeb (PDF 265KB) o'r themâu a ddaeth i'r amlwg.