NDM7339 Dadl y Ceidwadwyr Cymreig - COVID a'r economi

NDM7339 Darren Millar (Gorllewin Clwyd)

Cynnig bod y Senedd:

1. Yn cydnabod bod y pandemig coronafeirws yn argyfwng iechyd cyhoeddus ac yn argyfwng economaidd.

2. Yn croesawu'r manteision economaidd a ddaw i Gymru yn sgil bod yn rhan o'r Deyrnas Unedig yn ystod y pandemig, gan gynnwys cyllid ar gyfer:

a) y Cynllun Cadw Swyddi drwy gyfnod y Coronafeirws sy'n gwarchod 316,500 o fywoliaethau yng Nghymru; a

b) y Cynllun Cymorth Incwm i’r Hunangyflogedig sy'n helpu 102,000 o bobl yng Nghymru.

3. Yn nodi â phryder adroddiad y 'Centre for Towns', sef 'Covid and our Towns' sy'n awgrymu y bydd economïau trefi'r Cymoedd ac arfordir gogledd Cymru ymhlith y rhai a fydd yn ddioddef waethaf yn sgîl y pandemig.

4. Yn galw ar Lywodraeth Cymru i sefydlu Cronfa Adfer Cymunedol Covid i ddarparu cymorth economaidd wedi'i dargedu ar gyfer y cymunedau hynny y bydd y pandemig wedi cael yr effaith fwyaf arnynt.

Centre for Towns - Covid and our Towns - 23 Ebrill 2020 (Saesneg yn unig)

Cyflwynwyd y gwelliannau a ganlyn:

Gwelliant 1 - Rebecca Evans (Gwyr)

Dileu pwyntiau 3 a 4 a rhoi yn eu lle:

Yn croesawu Cronfa Cadernid Economaidd Llywodraeth Cymru sydd werth £500m. Mae’r Gronfa hon yn rhan o becyn gwerth £1.7 biliwn o gymorth ar gyfer busnesau yng Nghymru mewn ymateb i’r pandemig. Dyma’r pecyn mwyaf hael mewn unrhyw wlad yn y DU.

Yn nodi’r ffaith bod cyllid yr UE wedi helpu Llywodraeth Cymru i ymateb i bandemig COVID-19 a hefyd yn nodi na fydd Llywodraeth Cymru, heb gyllid olynol, yn gallu ymateb i unrhyw argyfwng yn y dyfodol i’r un graddau.

Yn nodi adroddiad y Centre for Towns ‘Covid and our Towns’ ac yn croesawu’r mesurau trawslywodraethol y mae Llywodraeth Cymru yn eu cyflwyno drwy ei Grŵp Gweithredu ynghylch Canol Trefi a’r agenda ‘Trawsnewid Trefi’ ar draws Cymru.

Yn cydnabod swyddogaeth bwysig cynghorau tref ac Ardaloedd Gwella Busnes creadigol a deinamig o safbwynt helpu canol trefi i adfer ar ôl effeithiau economaidd y Coronafeirws.

Yn croesawu’r gwaith arbrofol sy’n cael ei gyflawni drwy Gronfa Her yr Economi Sylfaenol o safbwynt ystyried dulliau newydd o sicrhau bod trefi a chymunedau ar draws Cymru yn fwy cydnerth. Bydd hyn yn cefnogi ein hymateb i bandemig COVID-19.

Yn croesawu galwadau gan sefydliadau sy’n cynnwys Cymdeithas Llywodraeth Leol Cymru, FSB Cymru, TUC Cymru, y Sefydliad Astudiaethau Cyllid a Chanolfan Llywodraethiant Cymru i Lywodraeth y DU waredu ar frys y cyfyngiadau cyllid sy’n cyfyngu’n sylweddol ar allu Llywodraeth Cymru i wario er mwyn gallu ymateb yn effeithiol i’r pandemig.

Yn galw eto ar Lywodraeth y DU i ddatblygu pecyn sylweddol ar gyfer sbarduno’r economi, gan gefnogi gwaith Llywodraeth Cymru tuag at adfer trefi a chymunedau ar draws Cymru mewn modd gwyrdd a phriodol yn sgil y pandemig.

[Os derbynnir gwelliant 1, caiff gwelliant 2 ei ddad-ddethol]

Gwelliant 2 - Sian Gwenllian (Arfon)

Dileu pwynt 4 a rhoi yn ei le:

Yn galw ar Lywodraeth Cymru i sefydlu Cronfa Adnewyddu Cymru Gyfan i ymdrin ag effeithiau'r pandemig, a fyddai'n trawsnewid y sectorau a nodwyd fel y rhai fyddai'n cael eu taro waethaf gan Covid-19, yn adeiladu Cymru gynaliadwy drwy baratoi'r ffordd i genedl ddi-garbon erbyn 2030 a datblygu ymdeimlad newydd o 'leoliaeth' sy'n gwerthfawrogi gwasanaethau cyhoeddus.

Gwelliant 3 - Sian Gwenllian (Arfon)

Ychwanegu pwynt newydd ar ddiwedd y cynnig:

Yn credu mai nawr yw'r amser i Lywodraeth y DU ddatganoli rhagor o bwerau ariannol i Lywodraeth Cymru fel y gall ofalu'n well am bobl Cymru yng ngoleuni'r pandemig Covid-19.