Cyfarfodydd

papur 5

Trafododd Comisiynwyr y gwelliannau a wnaed i'r cymorth a roddir i bwyllgorau ers iddynt ystyried y mater fis Rhagfyr diwethaf. Tynnodd y Comisiynwyr sylw at y cynnydd da a wnaed, yn enwedig o ran darparu dogfennau cefndir sy'n fwy cryno a darparu gwasanaethau dwyieithog, a'r gwaith arloesol a wnaed ar y mater heriol o ymgysylltu, a ennillodd gydnabyddiaeth gan ddeddfwrfeydd eraill fel gwaith enghreifftiol.

Siaradodd y Comisiynwyr hefyd am bwysigrwydd sicrhau bod gwaith pwyllgor yn cael ei arwain gan y pwyllgor, rôl y Cadeirydd o ran hwyluso gweithrediad y pwyllgor, a phwysigrwydd sicrhau bod Cadeiryddion yn cymryd rhan mewn datblygiad proffesiynol parhaus (er enghraifft, y seminar arweinyddiaeth a gynhelir ym mis Ionawr 2015).  Roedd y Comisiynwyr yn cydnabod y byddai hyn yn ddefnyddiol o ran datblygu'r maes datblygiad proffesiynol parhaus ar gyfer y pumed Cynulliad.

Trafododd y Comisiwn sut y gellid dadansoddi a gwerthuso canlyniadau mewn modd a fydd yn llywio ymdrechion i sicrhau gwelliannau pellach. Roedd y Comisiynwyr yn teimlo y gallai fod yn ddefnyddiol i bwyllgorau gael data ar eu cyflawniadau i'w hystyried wrth feddwl am eu hadroddiadau gwaddol.

Cyflwynodd Siân Wilkins bapur yn cynnwys y wybodaeth ddiweddaraf i'r Comisiynwyr, gan amlinellu'r gwelliannau a wnaed i'r cymorth a roddir i bwyllgorau ers iddynt ystyried y mater fis Rhagfyr diwethaf.  Rôl y Comisiwn yw cefnogi pwyllgorau yn hytrach na chyfeirio pwyllgorau i weithio mewn ffyrdd penodol. Bwriad y papur oedd ceisio barn y Comisiwn ynghylch cyfeiriad unrhyw waith pellach, a chyflwyno opsiynau ar gyfer gwaith dadansoddi a gwerthuso manylach at ddibenion sicrhau gwelliannau a mesur canlyniadau.

Cytunodd y Bwrdd ei fod yn adrodd stori gadarnhaol iawn, ac roedd o'r farn bod y dull gweithredu yn awr wedi'i ymwreiddio. Gwnaeth y Bwrdd gais i sicrhau bod y cynnydd a wnaed ar yr adolygiad o'r Cofnod a'r gwaith a wnaed ar gyfathrebu gyda grwpiau anodd eu cyrraedd yn cael eu cynnwys hefyd.  Dylid diweddaru'r cyfeiriad at ddatblygiad proffesiynol parhaus i Aelodau a Chadeiryddion er mwyn adlewyrchu'r trafodaethau a gynhaliwyd rhwng y Bwrdd Taliadau a'r Comisiynwyr ar 3 Tachwedd.

Byddai'r papur yn cael ei gyflwyno i'r Comisiynwyr ar 17 Tachwedd.

papur 2

Trafododd y Comisiynwyr yr arolwg o’r cymorth a ddarperir i Bwyllgorau’r Cynulliad, a lansiwyd ganddynt ym mis Rhagfyr 2012. Rhoddwyd y wybodaeth ddiweddaraf am hyn cyn toriad yr haf. Yn dilyn hynny, roedd y Comisiynwyr wedi gofyn i waith pellach gael ei wneud i ddatblygu’r weledigaeth ar gyfer y maes craidd hwn yng ngweithgaredd y Cynulliad ac am opsiynau ar gyfer gwella perfformiad drwy’r adnoddau a ddarparwyd gan y Comisiwn.

Nododd y Comisiynwyr eu gweledigaeth ar gyfer pwyllgorau seneddol o safon fyd-eang, gan gytuno:

-       y dylent wella yn amlwg ansawdd canlyniadau polisi, deddfwriaeth, gwasanaethau cyhoeddus a gwariant y Llywodraeth i’r gymdeithas gyfan yng Nghymru;

-       y dylent gael eu parchu a bod yn ddylanwadol a hygyrch, gan weithredu gyda gonestrwydd ac annibyniaeth;

-        y dylai eu gwaith fod yn strategol a thrwyadl. 

Roedd y Comisiynwyr yn cydnabod bod maint y Cynulliad yn golygu bod gan bob Pwyllgor lwyth gwaith sylweddol. Ar gyfer rhai Pwyllgorau, roedd y cynnydd yn nifer y darnau o ddeddfwriaeth a gyflwynwyd yn effeithio ar faint o amser sydd ar gael i graffu ar bolisi. Cytunwyd bod y Pwyllgorau’n gweithio’n fwyaf effeithiol pan fyddant yn ymdrin â’u gwaith mewn modd strategol. Roedd hyn yn eu helpu i gynyddu eu heffaith a’u cyrhaeddiad.

Mae’r cymorth sydd ar gael i aelodau pwyllgorau, fel papurau briffio dwyieithog, gwaith ymchwil a chyngor cyfreithiol, o safon uchel iawn. Mae’n hanfodol darparu’r rhain mewn ffyrdd sy’n gweddu orau i anghenion yr Aelodau fel y gallant wneud eu gwaith pwyllgor yn effeithiol. Dylid parhau i ymchwilio i ffyrdd newydd o weithio i sicrhau bod yr adnoddau hyn yn cael eu targedu’n dda ac yn cael yr effaith fwyaf bosibl.

Dylai’r Cadeiryddion rannu’r dulliau rhagorol o weithio sy’n gwella perfformiad ac yn cynyddu capasiti yn rheolaidd fel y gellir mabwysiadu arferion arloesol ar draws y Pwyllgorau. Byddai rhannu gwybodaeth yn y modd hwn yn gwella’r perfformiad ar draws y Cynulliad, gan gadw’r hyblygrwydd sy’n galluogi Pwyllgorau i bennu eu strategaethau eu hunain ac i ymdrin â’u llwyth gwaith.

Roedd yr enghreifftiau o’r meysydd rhagorol a amlygwyd gan y Comisiynwyr yn cynnwys ymgysylltu â’r gymdeithas sifil, y gwaith datblygu proffesiynol parhaus a wnaed gan Gadeiryddion unigol a Phwyllgorau, a’r defnydd o gynghorwyr allanol.  Wrth gynghori’r Comisiwn, canmolodd Daniel Greenberg y gwaith a wnaed eisoes gan Bwyllgorau’r Cynulliad a chytunodd bod agweddau ar y gwaith a wneir yma yn cael eu hedmygu gan seneddau eraill, yn enwedig y dull o gynnig datblygiad proffesiynol parhaus a’r defnydd o arbenigedd.

Cytunwyd y byddai’r weledigaeth a’r materion craidd yn cael eu nodi mewn adroddiad gan y Comisiwn. Byddai’r Comisiynwyr yn paratoi drafft o’r adroddiad hwn i’w drafod, ac yna byddai trafodaethau yn cael eu cynnal gyda Chadeiryddion y Pwyllgorau ac eraill.

Ym mis Rhagfyr 2012 gofynnodd y Comisiwn am adolygiad o'r cymorth a ddarperir i bwyllgorau'r Cynulliad, a bu'r adolygiad yn edrych ar yr amrywiaeth eang o gymorth sydd ar gael. Nod yr adolygiad oedd nodi gwelliannau ar unwaith, er mwyn sicrhau bod y cymorth a ddarperir yn cael ei lywio gan y Cadeiryddion a'r pwyllgorau eu hunain bob amser a’i fod yn diwallu anghenion Aelodau unigol ac anghenion y pwyllgorau.

Dros y  chwe mis diwethaf, casglwyd tystiolaeth gan gadeiryddion ac aelodau unigol o bwyllgorau, i geisio deall eu gofynion yn well a chanfod i ba raddau roeddent yn teimlo bod angen newid y ddarpariaeth bresennol. Roedd y farn yn amrywio, gyda rhywfaint o dystiolaeth yn dangos bod yr Aelodau'n fodlon â'r cymorth sydd ar gael, a rhywfaint yn dangos bod galw am rywfaint o newidiadau mewn arferion gweithio. Roedd y gwaith wedi darparu cyfle i roi cynnig ar ffyrdd newydd o weithio. Byddai canlyniadau Arolwg Aelodau'r Cynulliad a'u Staff Cymorth, a oedd newydd eu casglu, hefyd yn dylanwadu ar gynigion ar gyfer newid yn y dyfodol.

Er bod y Comisiynwyr yn teimlo bod y wybodaeth a gyflwynwyd yn wybodaeth ddiweddar a defnyddiol ar y cynnydd hyd yma a'r amrywiaeth o safbwyntiau a gyflwynwyd, mynegwyd pryder nad oedd y papur yn darparu golwg strategol ar yr opsiynau a oedd ganddynt ar gyfer y dyfodol. Teimlwyd y dylid rhoi mwy o bwyslais ar ddatblygu arferion gorau gan gynnwys adnabod model ar gyfer y gwasanaethau craidd a fyddai’n darparu cymorth seneddol o’r radd flaenaf. Roedd y Comisiynwyr am ddefnyddio dull mwy cyfannol a chynnwys pob agwedd ar y cymorth sydd ar gael i’r Aelodau, gan gynnwys, er enghraifft, datblygiadau technolegol a datblygiad proffesiynol parhaus. Roedd angen i’r cynigion hefyd ystyried swm y gwaith a oedd yn ofynnol i 42 o Aelodau’r Cynulliad ei gyflawni. Cytunwyd y byddai'r mater yn cael ei drafod eto yng nghyfarfod y Comisiwn yn yr hydref.

Cam i’w gymryd: Cyflwynir papur arall yn yr hydref yn hyn o beth.