Cyfarfodydd

NDM7440 Dadl Plaid Cymru - Addysg a Covid-19

Mae'r dudalen hon yn cynnwys manylion am unrhyw gyfarfodydd a gynhelir lle bydd y mater yn cael ei drafod, neu unrhyw gyfarfodydd a gynhaliwyd lle cafodd y mater ei drafod. Mae hefyd yn cynnwys lincs i'r papurau, agendâu a chofnodion perthnasol.

Noder: Gall yr agenda ar gyfer cyfarfod newid ar fyr rybudd. Cyn ichi wneud unrhyw gynlluniau i ddod i gyfarfod Pwyllgor, gofynnwn i chi sicrhau nad yw'r eitem sydd o ddiddordeb i chi wedi cael ei symud, yn enwedig mewn achosion lle mae'r dyddiad ar gyfer y cyfarfod wedi'i nodi mwy nag wythnos o flaen llaw.

Cyfarfod: 21/10/2020 - Y Cyfarfod Llawn - Y Bumed Senedd (Eitem 8)

Dadl Plaid Cymru - Dyfodol Addysg

NDM7440 Sian Gwenllian (Arfon)

Cynnig bod y Senedd:

Yn galw ar Lywodraeth Cymru i:

a) rhoi sicrwydd amserol i ddisgyblion ac athrawon drwy wneud datganiad ar unwaith na fydd arholiadau yn cael eu cynnal yng Nghymru yn haf 2021 a bydd asesiad gan athrawon yn digwydd yn lle hynny;

b) sicrhau bod gan bobl ifanc y sgiliau sydd eu hangen arnynt ar gyfer y dyfodol a'u bod yn cael cyfle teg i ddangos eu bod wedi cyrraedd y sgiliau hynny drwy system asesu a chymwysterau ddiwygiedig yng Nghymru sy'n cyd-fynd â chwricwlwm newydd Cymru drwy ddileu arholiadau hen ffasiwn TGAU a Safon Uwch.

c) sicrhau bod pob disgybl yn gadael y system addysg yn ddinasyddion dwyieithog, drwy:

i) cymryd camau pellach i sicrhau bod y cwricwlwm newydd yn hwyluso rhuglder yn y Gymraeg fel norm drwy gynyddu addysg gyfrwng Cymraeg ym mhob sector a chyfnod dysgu; a

ii) ymrwymo i gyflwyno Deddf Addysg Gymraeg;

d) sicrhau bod gan bob disgybl ddealltwriaeth o dreftadaeth a hunaniaeth amrywiol Cymru, drwy wneud hanes Cymru yn elfen orfodol yn y Bil Cwricwlwm ac Asesu, gan gynnwys hanes pobl dduon a phobl groenliw sy’n rhan annatod o hanes Cymru;

e) cynnal hawliau pob disgybl yn ardal Pontypridd ac mewn mannau eraill i addysg cyfrwng Cymraeg yn eu cymuned eu hunain ac o fewn pellter rhesymol i'w cartrefi drwy hyrwyddo'n eang y cynseiliau sy'n deillio o ddyfarniad y llys gweinyddol yn Driver yn erbyn Cyngor Bwrdeistref Sirol Rhondda Cynon Taf mewn perthynas â sicrhau yr ymgymerir ag asesiadau effaith iaith Gymraeg yn briodol mewn cynigion i ad-drefnu ysgolion;

f) blaenoriaethu iechyd meddwl a lles ein myfyrwyr drwy sicrhau bod meysydd dysgu ac arbenigedd iechyd meddwl a lles yn cael sylw dyledus yn y Bil Cwricwlwm ac Asesu, a monitro tueddiadau tymor canolig a hirdymor yn y ddarpariaeth iechyd meddwl o fewn ysgolion;

g) cefnogi myfyrwyr addysg bellach sy'n dysgu gartref, a hynny ar frys, drwy sicrhau bod ganddynt fynediad at ddarpariaeth band eang ac offer digonol, ac asesu ar frys yr angen i ailagor lleoedd gwaith cyhoeddus yn ddiogel i fyfyrwyr na allant weithio gartref;

h) atal prentisiaid rhag llithro i dlodi drwy warantu amddiffyniadau cyflog llawn pan fo gweithleoedd yn cael eu cau, a darparu cymorth/arweiniad ychwanegol os cânt eu diswyddo;

i) cynnal hawliau cyfreithiol myfyrwyr drwy sicrhau eu bod yn cael eu trin yn gyfartal â gweddill y cyhoedd o ran cyfyngiadau COVID-19, gan gynnwys gwarant y gall myfyrwyr ddychwelyd adref cyn cyfnod y Nadolig gan sicrhau bod mesurau diogelu priodol ar waith drwy brofion.

Bil Cwricwlwm ac Asesu (Cymru)

Penderfyniadau Uchel Lys Cymru a Lloegr : Gyrrwr yn erbyn Cyngor Bwrdeistref Sirol Rhondda Cynon Taf [2020] (Saesneg yn unig)

 

Gwelliant 1 Darren Millar (Gorllewin Clwyd)

Dileu is-bwyntiau (a) a (b) a rhoi yn eu lle:

'cymryd pob cam i sicrhau bod disgyblion yng Nghymru yn cael cyfle i sefyll arholiadau cyffredinol a galwedigaethol yn ystod y flwyddyn ysgol hon, gan gynnwys os caiff y flwyddyn ysgol ei hymestyn;

pennu dyddiad erbyn pryd y mae'n rhaid gwneud penderfyniad ynghylch a fydd arholiadau'n mynd rhagddynt, gyda'r dyddiadau'n caniatáu i system gredadwy a chadarn o raddau asesu canolfannau a gymedrolir yn allanol gael ei gweithredu yn lle hynny;'

Gwelliant 2 Darren Millar (Gorllewin Clwyd)

Dileu is-bwynt (c) (i) a rhoi yn ei le:

'cyflwyno cod continwwm Iaith Gymraeg i gynorthwyo ymarferwyr i gyflawni'r nod o wella rhuglder drwy'r cwricwlwm;'

Gwelliant 3 Darren Millar (Gorllewin Clwyd)

Cynnwys is-bwynt (c)(ii) newydd ac ailrifo yn unol â hynny:

'derbyn y dyfarniad yn Driver yn erbyn Cyngor Bwrdeistref Sirol Rhondda Cynon Taf;

 

Gwelliant 4 Darren Millar (Gorllewin Clwyd)

Cynnwys is-bwynt newydd ar ôl pwynt (c) ac ailrifo'n unol â hynny:

'sicrhau bod gan bobl ifanc y sgiliau sydd eu hangen arnynt ar gyfer y dyfodol a'u bod yn cael cyfle teg i ddangos eu bod wedi cyrraedd y sgiliau hynny drwy system well o asesu a chymwysterau cyffredinol sy'n cyd-fynd â chwricwlwm newydd Cymru a thrwy fynediad i gyrsiau sy'n arwain at gymwysterau galwedigaethol cydnabyddedig;'  

 

Gwelliant 5 Darren Millar (Gorllewin Clwyd)

Dileu is-bwynt (e) ac ailrifo'n unol â hynny.  

 

Gwelliant 6 Darren Millar (Gorllewin Clwyd)

Cynnwys fel is-bwynt newydd ar ôl is-bwynt (g) ac ailrifo yn unol â hynny:

'adlewyrchu argymhellion yr adroddiad Cadernid Meddwl ac arsylwadau'r Comisiynydd Plant yn well wrth gyflwyno'r cwricwlwm, a monitro canlyniadau;'

Y Pwyllgor Plant, Pobl Ifanc ac Addysg - Cadernid Meddwl: Adroddiad ar y newid mawr sydd ei angen o ran cefnogaeth ym maes iechyd emosiynol ac iechyd meddwl plant a phobl ifanc yng Nghymru

 

Gwelliant 7 Darren Millar (Gorllewin Clwyd)

Dileu is-bwynt (h) ac ailrifo'n unol â hynny.

 

Gwelliant 8 Darren Millar (Gorllewin Clwyd)

Ychwanegu pwyntiau newydd ar ddiwedd y cynnig:

Yn cydnabod bod ymateb Llywodraeth Cymru i COVID-19 wedi tarfu ar addysg disgyblion.

Yn cydnabod ymrwymiad a hyblygrwydd yr holl staff sy'n darparu addysg yn ystod pandemig COVID-19.   

 

Gwelliant 9 Darren Millar (Gorllewin Clwyd)

Cynnwys is-bwynt newydd ar ddiwedd y cynnig:

'gwneud datganiad brys ar y cymorth a ddarperir i brentisiaid a hyfforddeion.'

 

Yn unol â Rheol Sefydlog 12.23 (iii), ni ddewiswyd gwelliant 10 a gyflwynwyd i’r cynnig hwn.

Cofnodion:

Dechreuodd yr eitem am 16.45

Gohiriwyd y bleidlais ar y cynnig a’r gwelliannau o dan yr eitem hon tan y Cyfnod Pleidleisio.

Cynhaliwyd pleidlais ar y cynnig heb ei ddiwygio:

NDM7440 Sian Gwenllian (Arfon)

Cynnig bod y Senedd:

Yn galw ar Lywodraeth Cymru i:

a) rhoi sicrwydd amserol i ddisgyblion ac athrawon drwy wneud datganiad ar unwaith na fydd arholiadau yn cael eu cynnal yng Nghymru yn haf 2021 a bydd asesiad gan athrawon yn digwydd yn lle hynny;

b) sicrhau bod gan bobl ifanc y sgiliau sydd eu hangen arnynt ar gyfer y dyfodol a'u bod yn cael cyfle teg i ddangos eu bod wedi cyrraedd y sgiliau hynny drwy system asesu a chymwysterau ddiwygiedig yng Nghymru sy'n cyd-fynd â chwricwlwm newydd Cymru drwy ddileu arholiadau hen ffasiwn TGAU a Safon Uwch.

c) sicrhau bod pob disgybl yn gadael y system addysg yn ddinasyddion dwyieithog, drwy:

i) cymryd camau pellach i sicrhau bod y cwricwlwm newydd yn hwyluso rhuglder yn y Gymraeg fel norm drwy gynyddu addysg gyfrwng Cymraeg ym mhob sector a chyfnod dysgu; a

ii) ymrwymo i gyflwyno Deddf Addysg Gymraeg;

d) sicrhau bod gan bob disgybl ddealltwriaeth o dreftadaeth a hunaniaeth amrywiol Cymru, drwy wneud hanes Cymru yn elfen orfodol yn y Bil Cwricwlwm ac Asesu, gan gynnwys hanes pobl dduon a phobl groenliw sy’n rhan annatod o hanes Cymru;

e) cynnal hawliau pob disgybl yn ardal Pontypridd ac mewn mannau eraill i addysg cyfrwng Cymraeg yn eu cymuned eu hunain ac o fewn pellter rhesymol i'w cartrefi drwy hyrwyddo'n eang y cynseiliau sy'n deillio o ddyfarniad y llys gweinyddol yn Driver yn erbyn Cyngor Bwrdeistref Sirol Rhondda Cynon Taf mewn perthynas â sicrhau yr ymgymerir ag asesiadau effaith iaith Gymraeg yn briodol mewn cynigion i ad-drefnu ysgolion;

f) blaenoriaethu iechyd meddwl a lles ein myfyrwyr drwy sicrhau bod meysydd dysgu ac arbenigedd iechyd meddwl a lles yn cael sylw dyledus yn y Bil Cwricwlwm ac Asesu, a monitro tueddiadau tymor canolig a hirdymor yn y ddarpariaeth iechyd meddwl o fewn ysgolion;

g) cefnogi myfyrwyr addysg bellach sy'n dysgu gartref, a hynny ar frys, drwy sicrhau bod ganddynt fynediad at ddarpariaeth band eang ac offer digonol, ac asesu ar frys yr angen i ailagor lleoedd gwaith cyhoeddus yn ddiogel i fyfyrwyr na allant weithio gartref;

h) atal prentisiaid rhag llithro i dlodi drwy warantu amddiffyniadau cyflog llawn pan fo gweithleoedd yn cael eu cau, a darparu cymorth/arweiniad ychwanegol os cânt eu diswyddo;

i) cynnal hawliau cyfreithiol myfyrwyr drwy sicrhau eu bod yn cael eu trin yn gyfartal â gweddill y cyhoedd o ran cyfyngiadau COVID-19, gan gynnwys gwarant y gall myfyrwyr ddychwelyd adref cyn cyfnod y Nadolig gan sicrhau bod mesurau diogelu priodol ar waith drwy brofion.

Bil Cwricwlwm ac Asesu (Cymru)

Penderfyniadau Uchel Lys Cymru a Lloegr : Driver, R yn erbyn Cyngor Bwrdeistref Sirol Rhondda Cynon Taf [2020] (Saesneg yn unig)

O blaid

Ymatal

Yn erbyn

Cyfanswm

9

0

40

49

Gwrthodwyd y cynnig heb ei ddiwygio.

Cyflwynwyd y gwelliannau a ganlyn:

Gwelliant 1 Darren Millar (Gorllewin Clwyd)

Dileu is-bwyntiau (a) a (b) a rhoi yn eu lle:

'cymryd pob cam i sicrhau bod disgyblion yng Nghymru yn cael cyfle i sefyll arholiadau cyffredinol a galwedigaethol yn ystod y flwyddyn ysgol hon, gan gynnwys os caiff y flwyddyn ysgol ei hymestyn;

pennu dyddiad erbyn pryd y mae'n rhaid gwneud penderfyniad ynghylch a fydd arholiadau'n mynd rhagddynt, gyda'r dyddiadau'n caniatáu i system gredadwy a chadarn o raddau asesu canolfannau a gymedrolir yn allanol gael ei gweithredu yn lle hynny;'

Cynhaliwyd pleidlais ar welliant 1:

O blaid

Ymatal

Yn erbyn

Cyfanswm

14

0

35

49

Gwrthodwyd gwelliant 1.

Gwelliant 2 Darren Millar (Gorllewin Clwyd)

Dileu is-bwynt (c) (i) a rhoi yn ei le:

'cyflwyno cod continwwm Iaith Gymraeg i gynorthwyo ymarferwyr i gyflawni'r nod o wella rhuglder drwy'r cwricwlwm;'

Cynhaliwyd pleidlais ar welliant 2:

O blaid

Ymatal

Yn erbyn

Cyfanswm

11

3

35

49

Gwrthodwyd gwelliant 2.

Gwelliant 3 Darren Millar (Gorllewin Clwyd)

Cynnwys is-bwynt (c)(ii) newydd ac ailrifo yn unol â hynny:

'derbyn y dyfarniad yn Driver yn erbyn Cyngor Bwrdeistref Sirol Rhondda Cynon Taf;

Cynhaliwyd pleidlais ar welliant 3:

O blaid

Ymatal

Yn erbyn

Cyfanswm

20

3

26

49

Gwrthodwyd gwelliant 3.

Gwelliant 4 Darren Millar (Gorllewin Clwyd)

Cynnwys is-bwynt newydd ar ôl pwynt (c) ac ailrifo'n unol â hynny:

'sicrhau bod gan bobl ifanc y sgiliau sydd eu hangen arnynt ar gyfer y dyfodol a'u bod yn cael cyfle teg i ddangos eu bod wedi cyrraedd y sgiliau hynny drwy system well o asesu a chymwysterau cyffredinol sy'n cyd-fynd â chwricwlwm newydd Cymru a thrwy fynediad i gyrsiau sy'n arwain at gymwysterau galwedigaethol cydnabyddedig;'  

Cynhaliwyd pleidlais ar welliant 4:

O blaid

Ymatal

Yn erbyn

Cyfanswm

11

3

35

49

Gwrthodwyd gwelliant 4.

Gwelliant 5 Darren Millar (Gorllewin Clwyd)

Dileu is-bwynt (e) ac ailrifo'n unol â hynny

Cynhaliwyd pleidlais ar welliant 5:

O blaid

Ymatal

Yn erbyn

Cyfanswm

11

3

35

49

Gwrthodwyd gwelliant 5.

Gwelliant 6 Darren Millar (Gorllewin Clwyd)

Cynnwys fel is-bwynt newydd ar ôl is-bwynt (g) ac ailrifo yn unol â hynny:

'adlewyrchu argymhellion yr adroddiad Cadernid Meddwl ac arsylwadau'r Comisiynydd Plant yn well wrth gyflwyno'r cwricwlwm, a monitro canlyniadau;'

Y Pwyllgor Plant, Pobl Ifanc ac Addysg - Cadernid Meddwl: Adroddiad ar y newid mawr sydd ei angen o ran cefnogaeth ym maes iechyd emosiynol ac iechyd meddwl plant a phobl ifanc yng Nghymru

Cynhaliwyd pleidlais ar welliant 6:

O blaid

Ymatal

Yn erbyn

Cyfanswm

20

3

26

49

Gwrthodwyd gwelliant 6.

Gwelliant 7 Darren Millar (Gorllewin Clwyd)

Dileu is-bwynt (h) ac ailrifo'n unol â hynny.

Cynhaliwyd pleidlais ar welliant 7:

O blaid

Ymatal

Yn erbyn

Cyfanswm

12

2

35

49

Gwrthodwyd gwelliant 7.

Gwelliant 8 Darren Millar (Gorllewin Clwyd)

Ychwanegu pwyntiau newydd ar ddiwedd y cynnig:

Yn cydnabod bod ymateb Llywodraeth Cymru i COVID-19 wedi tarfu ar addysg disgyblion.

Yn cydnabod ymrwymiad a hyblygrwydd yr holl staff sy'n darparu addysg yn ystod pandemig COVID-19.   

Cynhaliwyd pleidlais ar welliant 8:

O blaid

Ymatal

Yn erbyn

Cyfanswm

14

9

26

49

Gwrthodwyd gwelliant 8.

Gwelliant 9 Darren Millar (Gorllewin Clwyd)

Cynnwys is-bwynt newydd ar ddiwedd y cynnig:

'gwneud datganiad brys ar y cymorth a ddarperir i brentisiaid a hyfforddeion.'

Cynhaliwyd pleidlais ar welliant 9:

O blaid

Ymatal

Yn erbyn

Cyfanswm

20

3

26

49

Gwrthodwyd gwelliant 9.

Yn unol â Rheol Sefydlog 12.23 (iii) ni ddewiswyd gwelliant 10

Gan nad oedd y Senedd wedi derbyn y cynnig heb ei ddiwygio, nac wedi derbyn y gwelliannau a gyflwynwyd i'r cynnig, cafodd y cynnig felly ei wrthod.