Cyfarfodydd

Roedd Comisiynwyr wedi gofyn am adolygiad i archwilio cyfleoedd newydd ar gyfer dull y Comisiwn o ran adrodd am y trafodion. Roedd y Comisiwn wedi cael trosolwg o’r camau a gymerwyd hyd yn hyn.

Holodd y Comisiynwyr am yr amserlen ddisgwyliedig ar gyfer newidiadau a oedd yn cael eu hargymell, a pha mor fuan y byddai gwahanol agweddau yn cael eu darparu. Roedd ffocws y cynigion ar wneud y mwyaf o werth y Cofnod (sef y Cyfarfod Llawn a’r pwyllgorau) drwy ei wneud yn fwy hygyrch, yn ail-ddefnyddiadwy ac yn chwiliadwy gan gynyddu’r defnydd ohono, a chan wneud prosesau mor effeithlon â phosibl tra’n cynnal ymddiriedaeth o ran ansawdd. Roedd gan y Comisiynwyr ddiddordeb arbennig mewn sut mae staff yn cael eu defnyddio’n effeithiol i ateb y galw amrywiol.

Dangosodd y Comisiynwyr gefnogaeth hefyd i’r syniad o edrych ar y datrysiadau TG mwyaf cost effeithiol, gan gynnwys addasu systemau a ddefnyddir yn llwyddiannus eisoes mewn mannau eraill. Mynegwyd hefyd bwysigrwydd bod yn glir ynghylch statws y gwahanol gyhoeddiadau, er enghraifft fersiynau dros dro a fersiynau terfynol.

Cytunodd y Pwyllgor i:

 •       gyhoeddi drafft Cofnod y Trafodion yn gynharach (a hynny’n weithredol o’r Pumed Cynulliad);

 •       symud cyhoeddi y fersiwn cwbl ddwyieithog  ymlaen, a hynny’n weithredol o’r Pumed Cynulliad, ac archwilio opsiynau’r farchnad ar gyfer darparu hyn; ac

 •       archwilio ateb TG newydd yn fwy manwl.

papur 4

Cafodd y Comisiwn y wybodaeth ddiweddaraf am y cynnydd a wnaed yn yr adolygiad o'r ffordd yr ydym yn cofnodi ein trafodion.

Trafododd y Comisiynwyr y pwysigrwydd o wneud cysylltiadau priodol rhwng prosiectau a'r buddion sy'n cael eu cyflawni drwy ddefnyddio technoleg mewn ffyrdd gwahanol.

Yn ogystal, darparodd y Comisiynwyr wybodaeth am yr enghreifftiau o arfer da y daethant ar eu traws yn ystod eu hymweliad diweddar â Chanada.

Y bwriad yw mai'r camau nesaf fydd:

·                     canolbwyntio ar anghenion defnyddwyr drwy weithdai, grwpiau ffocws a sesiynau galw heibio;

·                     asesu llwyddiant y profion a gynhaliwyd yn ystod tymor yr hydref--profion nad ydynt eto wedi'u mesur; a

·                     llunio proses fwy effeithlon, gyda'r nod o gyhoeddi Cofnod y Trafodion yn gynt yn y ddwy iaith.

papur 3

Trafododd y Comisiwn bapur a oedd yn cynnwys crynodeb o'r hyn y mae'r prosiect cyfieithu peirianyddol wedi'i gyflawni. Trafododd y Comisiynwyr sut i gynnal y buddion a gyflawnwyd y tu hwnt i oes y prosiect, a sut i fodloni'r galw cynyddol am gyfieithu.

Gwnaeth y Comisiynwyr sylwadau am faterion capasiti a ddaeth i'r amlwg, ac am bwysigrwydd blaenoriaethu cyfieithu yn y modd cywir er mwyn darparu gwasanaeth sy'n galluogi Aelodau i wneud eu gwaith. Un sbardun allweddol ar gyfer y prosiect oedd galluogi'r tîm cyfieithu (TRS) i gyfieithu mwy o destun yn gynt.

Roedd profion a wnaed gan TRS yn gynharach eleni yn awgrymu y gallai'r defnydd o gyfieithu peirianyddol, ynghyd â chof cyfieithu, arwain at gynydd o 20% yng ngallu'r tîm i gyfieithu. Cafodd yr awgrym hwn ei wireddu yn ymarferol. Mae'r cynnydd hwn mewn cynhyrchiant wedi cyd-daro â chynnydd yn y galw am gyfieithu. Felly, mae'r sefyllfa hon wedi ein galluogi i ddarparu dogfennau a negeseuon dwyieithog lle na fyddem, fel arall, wedi gallu gwneud hynny, ac wedi galluogi'r tîm cyfieithu i ymateb i geisiadau o fewn terfynau amser tynnach--er enghraifft, briffiau'r Aelodau ar gyfer pwyllgorau.

Cytunodd y Comisiwn i barhau i weithio gyda Microsoft a sefydliadau allanol i gasglu data ar gyfer y system er mwyn gwella ei hansawdd ac i ymgorffori defnydd pellach ohoni yn y sefydliad, ac i rannu ein profiadau o ddefnyddio cyfieithu peirianyddol.

Cyflwynodd Dave Tosh a Bedwyr Jones y Strategaeth TGCh i’r Bwrdd, i amlinellu’r hyn a gyflawnwyd drwy droi at ddarpariaeth fewnol, y weledigaeth ar gyfer gwasanaethau yn y dyfodol a’r amserlenni a ragwelir ar gyfer eu rhoi ar waith. Bu’r pontio yn rhaglen newid busnes o bwys. Byddai’r datblygiadau arloesol a’r gwelliannau yn newid y ffordd y mae staff ac Aelodau yn gweithio, gan ddarparu gwasanaeth a fyddai’n cefnogi swyddfa symudol yn llawn, yn fwy cyfeillgar i’r amgylchedd ac yn sicrhau bod data yn haws i ddod o hyd a’i ddefnyddio.

Nododd Dave Tosh yn arbennig fod yr ymddiriedaeth a’r ddealltwriaeth rhwng y gwasanaeth TGCh a gweddill y sefydliad wedi cynyddu yn ystod y cyfnod pontio. Penodwyd Rheolwr TG newydd i gynorthwyo staff a’r Aelodau i ddefnyddio’r caledwedd newydd, ac i ddarparu hyfforddiant pwrpasol. Byddai’r holl hyfforddiant yn cael ei ddarparu yn ddwyieithog a byddai’n cynnwys ymweliadau â swyddfeydd etholaethol.

Cafodd aelodau’r Bwrdd sicrwydd am ddiogelwch y Cwmwl, y mae’r Cynulliad wedi dechrau ei fabwysiadu, gan ddechrau gyda symud y wefan i Sharepoint.

Mynegodd aelodau’r Bwrdd eu diolch i Dave Tosh a’r tîm TGCh.

papur 2

Bu'r Comisiwn yn trafod papur a oedd yn nodi cefndir y gwaith o gofnodi trafodion y Cynulliad. Roedd y prif bwyntiau a nodwyd gan y Comisiynwyr yn cynnwys:

·         Mae trafodion y Cynulliad yn cael eu cofnodi mewn nifer o ffyrdd, ac mae hynny i'w ddisgwyl mewn democratiaeth agored, hygyrch a thryloyw.

·         Yn unol â'r arfer ledled y Gymanwlad ac yn San Steffan ers y 19eg ganrif, nid yw Cofnod Trafodion y Cynulliad yn drawsgrifiad gair am air ond yn gofnod wedi'i olygu o'r hyn a ddywedir yn y Cyfarfod Llawn a chyfarfodydd pwyllgor.

·         Mae bodolaeth Senedd.tv yn golygu nad y Cofnod ysgrifenedig yw'r unig ffynhonnell i'r rhai sydd â diddordeb yn yr hyn a ddywedir yn ystod ein trafodion.

Bu'r Comisiynwyr yn trafod y dull presennol o gynhyrchu a chyhoeddi Cofnod y Trafodion, a'r broses o adnewyddu Senedd.tv. Fe wnaethon nhw gytuno y gallai fod cyfleoedd i fanteisio ar dechnolegau newydd yn y maes hwn.

Cytunodd y Comisiynwyr bod cadw cofnod ysgrifenedig sy'n nodi trafodion y Cynulliad yn ffurfiol yn bwysig iawn, yn enwedig ar gyfer trafodion y Cyfarfod Llawn. Mae'n debygol y bydd hyn yn wir yn y dyfodol, hyd y gellir rhagweld.  Fodd bynnag, dylid ymchwilio i unrhyw gyfleoedd posibl i gofnodi pethau mewn modd gwahanol, yn enwedig os y gallai hyn gynyddu ymgysylltiad â gwaith y Cynulliad a dealltwriaeth o'r gwaith hwn.   

Cytunodd y Comisiynwyr i gynnal adolygiad, dros y 12 mis nesaf, i ystyried nifer o agweddau, gan gynnwys:

·         ymchwilio i wahanol ffyrdd o weithio a defnyddio technoleg i wella effeithlonrwydd a gwneud y defnydd gorau o adnoddau yn y maes pwysig hwn o weithgarwch; 

·         pa ffurf y dylai ein gwaith o gofnodi'r trafodion ei chymryd er mwyn bodloni anghenion Aelodau a rhanddeiliaid; ac

·         asesu'r cyfleoedd sydd ar gael i ddefnyddio'r cynhyrchion hyn mewn gwahanol ffyrdd, gan wneud gweithgareddau'r Cynulliad yn fwy tryloyw ac agored ac yn haws ymgysylltu â nhw yn y byd digidol.

papur 3

Un ymrwymiad yng Nghynllun Ieithoedd Swyddogol y Cynulliad oedd gwneud y defnydd gorau o dechnoleg i gynorthwyo Aelodau’r Cynulliad a staff i gyflawni eu swyddogaethau’n effeithiol. Ym mis Tachwedd 2013, cytunodd y Comisiynwyr i barhau i weithio gyda Microsoft i ddatblygu cyfleuster cyfieithu Microsoft o’r Gymraeg i’r Saesneg ac o’r Saesneg i’r Gymraeg a fyddai ar gael i’r cyhoedd yn 2014.

Ers hynny, gwnaethpwyd profion ansawdd ac mae swm sylweddol o ddata wedi’i fwydo i’r system, gan gynnwys data a ddarparwyd gan nifer o sefydliadau dwyieithog. Mae canllawiau’n cael eu datblygu ar gyfer staff Comisiwn y Cynulliad ac Aelodau’r Cynulliad a’u staff, i gynorthwyo i hybu’r cyfleuster a chynyddu’r ddealltwriaeth o’r ffordd gywir o’i ddefnyddio. Caiff y cynnyrch ei lansio yn y Cynulliad ar 21 Chwefror, i gyd-fynd â Diwrnod Rhyngwladol y Famiaith. O’r dyddiad hwnnw ymlaen bydd y cyfleuster ar gael i bob Aelod Cynulliad, staff, ac yn fyd-eang drwy Microsoft Office a chynnyrch eraill.

Llongyfarchwyd y swyddogion am y cynnydd cyflym a wnaed ar y prosiect hwn, a oedd yn dangos bod y Cynulliad ar flaen y gad yn y ffordd y mae’n defnyddio technoleg i gefnogi dwyieithrwydd.

papur 1

Roedd y Cynllun Ieithoedd Swyddogol, y cytunodd y Cynulliad arno ym mis Gorffennaf 2013, yn cynnwys ymrwymiad y byddai Comisiwn y Cynulliad yn gwneud y defnydd gorau o dechnoleg i gyfieithu dogfennau er mwyn ei gwneud yn bosibl i fwy o ddogfennau, gan gynnwys Cofnod y Trafodion, gael eu darparu yn y ddwy iaith ar yr un pryd.

Yn dilyn cytundeb yng nghyfarfod y Comisiwn ym mis Mehefin, bu’r Gwasanaeth Cyfieithu a Chofnodi’n gwerthuso datrysiadau Google a Microsoft Translator at y dibenion canlynol, er mwyn:

-       galluogi’r Gwasanaeth Cyfieithu a Chofnodi i gynyddu lefelau allbwn a darparu ystod ehangach o wasanaethau drwy gyfieithu mwy o destun mor gyflym ac mor gost effeithiol ag y bo modd;

-       darparu cyfieithu peirianyddol nid yn unig i’r Gwasanaeth Cyfieithu a Chofnodi ond hefyd i aelodau eraill o staff y Cynulliad, Aelodau’r Cynulliad a’u staff hwy drwy ddarparu system hunan-wasanaeth ar gyfer cyfieithiadau ‘bras’ i hwyluso cyfathrebu ac arferion gwaith yn yr iaith a ddewisir;

-       rhannu’r gwasanaethau a’n profiadau â sefydliadau eraill yng Nghymru.

Mae gwaith wedi cael ei wneud i asesu ansawdd yr allbwn a ddarperir gan y ddwy system.

Bydd swyddogion yn parhau i weithio gyda Microsoft i ddatblygu’r offeryn cyfieithu gyda’r bwriad o’i sefydlu fel system newydd a fydd ar gael yn gyhoeddus ar adeg briodol yn 2014. Bydd Google yn parhau i gael ei dreialu o fewn y Gwasanaeth Cyfieithu a Chofnodi fel y gellir profi effeithlonrwydd y system hon yn llawn.

Roedd y Comisiynwyr yn falch o’r cynnydd sy’n cael ei wneud mewn perthynas ag asesu gallu’r ddau offeryn cyfieithu peirianyddol. Rhoddwyd pwyslais ar y ffaith y byddai manteision y mathau hyn o gyfleusterau nid yn unig yn cyfranu’n sylweddol at allu pobl yn y Cynulliad i weithio yn eu dewis iaith, ond mae ganddynt y potensial i fod o gymorth mawr i sefydliadau a busnesau eraill yng Nghymru a thu hwnt. Dylai swyddogion ymgysylltu â phartïon sydd â diddordeb ac arbenigwyr ym maes cyfieithu i drafod y manteision a’r cyfleoedd a gynigir gan offerynnau o’r fath.

Teimlwyd y byddai angen canllawiau a hyfforddiant i’w gwneud yn haws i bobl ddefnyddio’r offerynnau hynny yn y Cynulliad ac i sicrhau eu bod yn ymwybodol o rai o’r risgiau o ran cywirdeb allbwn y system hon. Ni fyddai unrhyw allbwn cyfieithu peirianyddol heb ei ôl-olygu yn briodol i’w ddefnyddio ar gyfer dogfennau i’w cyhoeddi y tu allan i’r Comisiwn a byddai’n hanfodol bod y safonau uchel sy’n ofynnol ar gyfer dogfennau a gyhoeddir yn cael eu cynnal.

Diolchwyd i’r swyddogion am wneud cynnydd sylweddol ar y prosiect hwn dros gyfnod cymharol fyr o amser.

Mae Deddf Cynulliad Cenedlaethol Cymru (Ieithoedd Swyddogol) 2012 yn gosod dyletswydd ar y Comisiwn i fabwysiadu a chyhoeddi Cynllun Ieithoedd Swyddogol. Mae’r cynllun yn nodi camau y bydd y Comisiwn yn eu cymryd i gydymffurfio â’i ddyletswyddau fel y’u hamlinellir yn y Ddeddf, a’r camau a gaiff eu cymryd i gyflawni uchelgais y Comisiwn i ddod yn sefydliad gwirioneddol ddwyieithog. Mae nifer o feysydd blaenoriaeth a thargedau wedi’u nodi yn y Cynllun a gaiff eu darparu dros y tair blynedd nesaf a fydd yn ein gosod fel sefydliad enghreifftiol wrth ddarparu gwasanaethau dwyieithog. Mae’r Cynllun hefyd yn rhoi sylw i’r materion a godwyd gan Aelodau’r Cynulliad ac ymgyngoreion yn ystod y cyfnod y bu’r Cynulliad yn ystyried y Bil Ieithoedd Swyddogol.

Cymeradwywyd y Cynllun Ieithoedd Swyddogol drafft gan y Comisiwn. Caiff ei ystyried gan y Cynulliad yn ystod wythnos ola’r tymor.

Hefyd bu’r Comisiynwyr yn trafod ffyrdd y byddai modd gwella’r ddarpariaeth o wasanaethau dwyieithog, i sicrhau y gwneir y defnydd gorau o adnoddau. Yn benodol, teimlwyd bod cyfleoedd sylweddol i wneud defnydd arloesol o dechnolegau newydd.

Cytunwyd y byddai’r swyddogion yn parhau i ymchwilio i’r opsiynau ar gyfer cyfieithu peirianyddol, ac yn eu profi, ac y byddent yn cyflwyno’u cynigion i’r Comisiwn yn yr hydref.

Daeth y Comisiynwyr i’r casgliad y byddai’n briodol rhoi ystyriaeth i’r opsiynau ar gyfer Cofnod y Trafodion ar gyfer y dyfodol. Fodd bynnag, roeddent yn awyddus i edrych yn fanwl ar arferion a chynlluniau yn y seneddau eraill, a gwneud cynnydd o ran y cofnod clyweledol, cyn penderfynu ynghylch gwneud newidiadau i’r dull gweithredu.

Cytunwyd y dylai swyddogion ymchwilio i’r materion a’r opsiynau sydd ar gael ar gyfer Cofnod y Trafodion, ac y dylai’r Comisiwn ystyried y mater yn fwy manwl yn yr hydref.  

Diolchodd y Comisiynwyr i Rhodri Glyn Thomas a’i swyddogion am eu gwaith ar y Cynllun drafft a’u hymdrechion parhaus yn y maes hwn.

Cytunwyd mai dim ond Agenda a Chofnodion y cyfarfod hwn fyddai’n cael eu cyhoeddi. Caiff y Cynllun i osod gerbron y Cynulliad ar 17 Gorffennaf 2013.

Camau i’w cymryd:

Y wybodaeth ddiweddaraf i gael ei rhoi i’r Comisiynwyr am nifer yr Aelodau Cynulliad sy’n gwneud eu cyfraniadau yn Gymraeg yn y Cyfarfod Llawn ac mewn cyfarfodydd pwyllgor.    

Y swyddogion i edrych ar y ddarpariaeth o wiriwyr sillafu/geiriaduron yn Gymraeg a Saesneg.

Trafododd y Comisiwn drafodion Cyfnod 3 a 4 y Bil, sydd i ddigwydd yn y Cyfarfod Llawn ddydd Mercher 3 Hydref, a chlywed y wybodaeth ddiweddaraf ar faterion yn ymwneud â'r Bil a'r Cynllun.

Diolchodd y Comisiynwyr i'r swyddogion am eu hymdrechion hyd yma yn cefnogi'r Bil wrth iddo gael ei ystyried gan y Cynulliad.

Papur 2

Trafododd y Comisiynwyr hynt Bil Cynulliad Cenedlaethol Cymru (Ieithoedd Swyddogol), ar ôl i  ystyriaeth Cyfnod 2 o’r Bil ddod i ben ar 21 Mehefin.

Cytunwyd ar y saith gwelliant a gyflwynwyd gan y Comisiwn yng Nghyfnod 2, gan gynnwys gwelliant yn egluro y cyfyngir y ddyletswydd i ddarparu cofnod cwbl ddwyieithog i drafodion y Cyfarfod Llawn.

Yn ystod trafodion y Pwyllgor, cyflwynodd nifer o Aelodau welliannau nad oeddent wedi pwyso am bleidlais arnynt ond yr oeddent wedi gofyn i’r Comisiwn eu hystyried ymhellach cyn i’r Bil ddychwelyd i’r Cynulliad llawn ar gyfer Cyfnod 3. Roedd y Comisiwn yn cydnabod pe byddai’r Bil yn cael ei drafod ymhellach ar 18 Gorffennaf, fel y bwriadir ar hyn o bryd, na fyddai digon o amser i’r Comisiwn a’r Aelodau perthnasol ystyried a thrafod y materion hyn yn drylwyr ac mewn modd adeiladol.

Cytunodd y Comisiwn i ofyn i ohirio’r ddadl Cyfnod 3 ar y Bil tan yn gynnar yn nhymor yr Hydref. 

Camau i’w cymryd:

·         Rhodri Glyn Thomas AC i ysgrifennu at y Pwyllgor Busnes yn gofyn i ohirio trafodion Cyfnod 3.

·         Rhodri Glyn Thomas AC i weithio gyda swyddogion ac Aelodau’r Cynulliad i drafod y materion y mae angen eu hystyried ymhellach cyn Cyfnod 3.

Gosododd y Pwyllgor Cymunedau, Cydraddoldeb a Llywodraeth Leol yr adroddiad ar drafodaethau Cyfnod 1 ar egwyddorion cyffredinol Bil Cynulliad Cenedlaethol Cymru (Ieithoedd Swyddogol) a’r Cynllun Gwasanaethau Dwyieithog gerbron y Cynulliad ar 4 Mai.

Ystyriodd y Comisiynwyr oblygiadau argymhellion y Bil a’r Cynllun a chytunwyd ar y modd y byddai’r Comisiynydd sy’n gyfrifol yn cyfrannu at y ddadl Cyfnod 1 ar 16 Mai.

Wrth benderfynu sut y dylai ymateb, ystyriodd y Comisiwn:

·         Ei uchelgais i gael i gydnabod fel corff seneddol dwyieithog sy’n esiampl i eraill a’i ymrwymiad i wella’i wasanaethau dwyieithog;

·         Yr angen sicrhau hyblygrwydd er mwyn medru datblygu a gwella gwasanaethau dros gyfnod;

·         Costau unrhyw gyfrifoldebau newydd sydd wedi’u cynnwys yn argymhellion adroddiad y Pwyllgor Cymunedau, Cydraddoldeb a Llywodraeth Leol ac effaith ei flaenoriaethau ar gyfer gwella gwasanaethau dwyieithog mewn gwahanol ffyrdd;

·         Y gwaith ymgynghori a wnaed yn 2011 cyn y broses ddeddfu;

·         Yr angen i sicrhau bod staff yn gwbl ymwybodol o oblygiadau’r Bil a’r Cynllun ar wasanaethau; 

·         Yr angen i sicrhau nad yw deddfwriaeth i geisio sicrhau bod ieithoedd swyddogol yn cael eu trin yn gyfartal yng ngwaith y Cynulliad yn cyfyngu’n anfwriadol ein gallu i newid y modd y caiff gwasanaethau eu darparu.

Yn ei gyfarfod ar 14 Gorffennaf 2011, cytunodd y Comisiwn i gynnal ymgynghoriad ar Fil (Drafft) Cynulliad Cenedlaethol Cymru (Ieithoedd Swyddogol) ac ar y Cynllun Gwasanaethau Dwyieithog drafft ac i ddarparu Cofnod dwyieithog o drafodion y Cyfarfod Llawn yn amodol ar y ffaith bod y trefniadau’n gynaliadwy ac yn rhesymol o ran cost.

Yn dilyn yr ymgynghoriad cyhoeddus cyn y broses ddeddfu ar y Bil a’r Cynllun drafft, bu swyddogion yn dadansoddi’r ymatebion. Roedd y cyfranwyr wedi awgrymu nifer o ddiwygiadau i’r Bil a’r Cynllun. Nodwyd yr ymdrech a wnaed i annog pobl i gyfrannu at y broses ymgynghori ac roedd y Comisiwn yn croesawu’r ymatebion a ddaeth i law.

Penderfynodd y Comisiwn na fyddai’r ddyletswydd i ddarparu Cofnod cwbl ddwyieithog o drafodion y Cyfarfod Llawn yn cael ei chynnwys ar wyneb y Bil. Cytunwyd ar weddill y diwygiadau arfaethedig i’r Bil drafft. Bu’r Comisiwn yn ystyried y diwygiadau posibl i’r Cynllun a gwnaeth nifer o awgrymiadau gan ofyn i swyddogion eu hadlewyrchu yn y drafft arfaethedig.

Ystyriwyd y sylwadau a wnaed yn ystod y broses ymgynghori ynghylch y Cofnod, a’r ymchwiliadau a wnaed i’r datblygiadau technolegol diweddaraf i gynorthwyo’r gwasanaethau cyfieithu.

Penderfynodd y Comisiwn y bydd Cofnod ysgrifenedig o drafodion y Cyfarfod Llawn yn cael ei gyhoeddi, o fewn pum niwrnod gwaith, o fis Ionawr 2012, gyda chyfieithiad o gyfraniadau o’r naill iaith i’r llall. Bwriedir cyflawni hyn drwy ddefnyddio cyfuniad o systemau cyfieithu peirianyddol a phrawfddarllenwyr, ynghyd â system reoli a golygu fewnol er mwyn sicrhau bod y Cofnod yn cyrraedd safonau presennol y Cynulliad o ran arddull, cysondeb ac ansawdd. Byddai’r union gost yn dibynnu ar sawl ffactor, gan gynnwys pa mor gyflym y bydd datblygiadau technolegol yn cynyddu cywirdeb y cyfieithiad peirianyddol ond, mewn unrhyw achos, ni fydd y gost yn fwy na £95,000 y flwyddyn.

Bydd y Bil drafft diwygiedig, y Memorandwm Esboniadol ategol, a’r Cynllun arfaethedig yn cael eu cyflwyno ym mis Ionawr 2012.

Cafodd Rhodri Glyn Thomas AC ei awdurdodi gan y Comisiwn i fod yn gyfrifol am y Bil. Diolchodd y Comisiynwyr i Rhodri Glyn Thomas AC a’r swyddogion am y gwaith a wnaed hyd yn hyn. Diolchodd Rhodri Glyn Thomas AC i Fwrdd yr Iaith am y cymorth a roddodd.

Cam i’w gymryd: Rhodri Glyn Thomas AC i gyflwyno unrhyw welliannau terfynol i’r Bil a’r Cynllun cyn eu cyflwyno ar ôl ymgynghori ag Angela Burns AC, a fydd yn gyfrifol am sicrhau bod darpariaethau ariannol perthnasol wedi’u cynnwys yn y Memorandwm Esboniadol ategol.

Daeth y cyfnod ymgynghori â’r cyhoedd cyn deddfu i ben ar 14 Hydref a bydd yr ymatebion yn cael eu dadansoddi a’u cyflwyno i’r Comisiwn yn ei gyfarfod nesaf. Yn amodol ar gytundeb y Comisiwn, disgwylir y bydd y Bil, gan gynnwys unrhyw ddiwygiadau, yn cael ei gyflwyno yn gynnar ym mis Rhagfyr, a bydd y cynllun arfaethedig yn cael ei osod gerbron y Cynulliad yr un pryd.

Yn ei gyfarfod ym mis Gorffennaf, cytunodd y Comisiwn mewn egwyddor y dylid ailsefydlu Cofnod y Trafodion cwbl ddwyieithog cyhyd â bod y trefniant yn gynaliadwy yn y tymor hir ac y gellid ei ddarparu am gost resymol. Ers mis Gorffennaf, bu’r cyfieithwyr yn profi’r systemau meddalwedd cyfieithu ar-lein a ddarperir gan Google, ac mae asesiad o’r gost o ddefnyddio system o’r fath yn cael ei gynnal ar hyn o bryd. 

Croesawodd y Comisiynwyr y cynnydd a wnaed ar yr ymgynghoriad cyhoeddus a’r gwaith ymchwilio a wnaed mewn perthynas â darparu Cofnod y Trafodon cwbl ddwyieithog.

Bydd papur arall ar y mater (yn ogystal ag ar ffurf derfynol y Bil a’r Cynllun) yn cael ei drafod yng nghyfarfod y Comisiwn ar 24 Tachwedd.

Cam i’w gymryd: Swyddogion i gysylltu â Google eto i ymchwilio a yw’n debygol o godi tâl am y pecyn cymorth ac i adrodd ar ganlyniad y trafodaethau yn ei gyfarfod ar 24 Tachwedd. 

Cafodd y Cofnod o Drafodion y Cyfarfod Llawn ei drafod, gan ystyried yr adroddiad gan Fwrdd yr Iaith Gymraeg, sylwadau a wnaed gan Aelodau a rhanddeiliaid, yr egwyddor o fynediad i drafodion y Cynulliad drwy gyfrwng y Gymraeg neu’r Saesneg, a’r angen i sicrhau gwerth am arian. Cytunodd y Comisiwn y dylai ymchwiliadau i ddarparu cofnod dwyieithog barhau, a gofynnodd am ragor o wybodaeth fanwl am gyfanswm y costau tebygol, gan gynnwys strwythur tâl y gwasanaeth Google Translate o fis Rhagfyr 2011 ymlaen. Dywedodd y Comisiwn bod angen i unrhyw drefniant fod yn gynaliadwy. Fodd bynnag, os gellid dod o hyd i ateb hirdymor am bris rhesymol, mewn egwyddor, mae’r Comisiwn yn awyddus i ddarparu Cofnod gwbl ddwyieithog. Yn y cyfamser, bydd trefniadau presennol yn parhau. Bydd y Llywydd yn ysgrifennu at Fwrdd yr Iaith Gymraeg ynglŷn â’r mater.

Yn amodol ar ddiwygiadau i adlewyrchu’r penderfyniadau hyn, cytunwyd ar Fil drafft Cynulliad Cenedlaethol Cymru ynghylch Ieithoedd Swyddogol, y Cynllun Ieithoedd Swyddogol drafft a’r amserlen ymgynghori. Gofynnodd y Comisiynwyr bod yr ymgynghoriad cyhoeddus yn cynnwys rhanddeiliaid o bob cwr o Gymru, gan gynnwys awdurdodau lleol.

Camau i’w cymryd: Swyddogion i ddarparu rhagor o fanylion am gostau defnyddio Google Translate o fis Rhagfyr 2011 ymlaen.

Y Llywydd i ymateb i Fwrdd yr Iaith Gymraeg ar ran Comisiwn y Cynulliad.