Cyfarfodydd

Trafododd y Comisiwn gynigion ar gyfer cyrraedd y targed arbedion o £315,000 ar gyfer cyllideb 2024-25, y mae'n rhaid ei nodi cyn dechrau blwyddyn ariannol 2024-25.

Trafododd y Comisiynwyr effeithiau cymharol y cynigion sy’n ymwneud ag elfennau o gostau nad ydynt yn gysylltiedig â staff, yn ogystal â rheoli swyddi gwag i gyflawni'r arbedion.

Cymeradwyodd y Comisiynwyr y cynigion ar gyfer sicrhau’r arbedion targed, yn amodol ar wneud addasiad i gynnal lefel y cyllid ar gyfer cefnogi gwaith ymgysylltu rhyngwladol yr Aelodau, gan gynnwys ymgysylltu â’r UE.

Roedd y Pwyllgor Cyllid wedi ysgrifennu at y Comisiwn drwy ddiweddariad i’w Adolygiad o'r Datganiad o Egwyddorion, gan wahodd ystyriaeth bellach o faterion yn ymwneud â gweithdrefnau Cyllideb Atodol y Senedd.

Cytunodd y Comisiynwyr ar eu llythyr ymateb, sy’n rhoi sylwadau ar y prosesau ar gyfer cyllideb atodol a chyllideb flynyddol ac yn gwneud awgrymiadau ar sut y gellid mynd i'r afael â rhai o'r rhain, i'w hystyried gan y Pwyllgor.

Nododd y Comisiynwyr y llythyrau at y Pwyllgor Cyllid ynghylch y taliad Costau Byw, a chyda gwybodaeth bellach yn dilyn y sesiwn graffu, fel y’i dosbarthwyd y tu allan i’r cyfarfod (ar 3 Hydref 2023 a 10 Hydref 2023 yn y drefn honno).

Cafodd y Comisiynwyr y wybodaeth ddiweddaraf am y gwaith craffu ar Gyllideb ddrafft Comisiwn y Senedd 2024-25 gan y Pwyllgor Cyllid ar 5 Hydref. Cytunodd y Comisiynwyr ar eu hymateb i'r argymhellion yn adroddiad y Pwyllgor Cyllid a gwnaethant gymeradwyo'r Gyllideb Derfynol ar gyfer 2024-25 a osodwyd ar 10 Tachwedd.

Roedd naratif y Gyllideb wedi'i ddiwygio o ran costau pensiynau'r Comisiwn ar dudalen 9 yn unol â chais y Pwyllgor Cyllid, a nododd y Comisiynwyr yr argymhelliad i fynd i'r afael â chostau ychwanegol Pensiwn y Comisiwn drwy gais am Gyllideb Atodol.

Byddai dogfen y Gyllideb Derfynol ar gyfer 2024-25 yn cael ei gosod ar 8 Tachwedd 2023 gyda’r Cynnig Cyllidebol i gael ei drafod yn y Cyfarfod Llawn ar 15 Tachwedd 2023.

Cyflwynwyd Cyllideb Ddrafft 2024-25 i’r Comisiynwyr i’w chytuno. Amlygwyd y newidiadau i’r gyllideb ers cyfarfod y Comisiwn ar 6 Medi. Roedd y rhain yn cynnwys y gofyniad y gyllideb weithredol a chyfanswm gofyniad y gyllideb ar gyfer 2024-25, darpariaethau wedi'u neilltuo ar gyfer Diwygio'r Senedd a hefyd

Costau rhaglen Ffyrdd o Weithio, mân newid i’r gyllideb staffio sylfaenol, cyfuno taliad i’w wneud i staff cymorth a chynllun Pensiwn yr Aelodau.

Rhoddwyd diweddariad pellach gan gynnwys mewn perthynas â meysydd lle roedd yn hysbys y gellid disgwyl newid, ond lle na fyddai manylion ar gael o fewn terfynau amser y gofynion ar y Comisiwn i osod y gyllideb. Roedd y rhain yn cynnwys gwaith i'w wneud gan y Bwrdd Taliadau Annibynnol ar daliadau i Staff Cymorth yr Aelodau/Aelodau o’r Senedd, a chyflogau staff cymorth. Cydnabuwyd y byddai'n rhaid mynd i'r afael â'r rhain, o bosibl drwy brosesau'r gyllideb atodol, unwaith y byddai'r manylion ar gael pe bai'r rhagdybiaethau cyllidebol yn annigonol.

Trafododd y Comisiynwyr arwyddocâd gorfod cydbwyso'r broses o ddarparu rhaglenni newid sylweddol ochr yn ochr â'r her i ddarparu'n briodol ar gyfer busnes fel arfer, a gofynnwyd am ragor o wybodaeth yn y cyfarfod nesaf i lywio ystyriaethau blaenoriaethu a phenderfyniadau polisi o ran cynhyrchu incwm.

At hynny, gofynnodd y Comisiynwyr am nodiadau byr i nodi dadansoddiad o Floc Cymru ac i ddarparu gwybodaeth am reoli contractau a oedd wedi arwain at arbedion costau, a drafodwyd mewn perthynas â llungopïwyr.

Gwnaeth y Comisiynwyr nodi Datganiad o Egwyddorion y Pwyllgor Cyllid (dim newid ers 2019) a’r llythyr a anfonwyd gan y Gweinidog Cyllid a Llywodraeth Leol at Gadeirydd y Pwyllgor Cyllid.

Cymeradwyodd y Comisiynwyr Gyllideb Ddrafft 2024-25 i’w gosod, yn ddarostyngedig i’r addasiadau a drafodwyd.

Trafododd y Comisiynwyr waith a wnaed i baratoi ar gyfer cyllideb ddrafft derfynol y Comisiwn ar gyfer 2024-25, a fydd yn cael ei chyflwyno ar gyfer penderfyniad terfynol yn y cyfarfod ar 25 Medi.

Gwnaeth y Comisiynwyr drafod a rhannu barn mewn perthynas â’r canlynol:

•         costau staffio ac effaith yr argyfwng costau byw;

•         gofyniad y gyllideb weithredol a chyfanswm gofyniad y gyllideb ar gyfer 2024-25, gostyngiadau costau o ran pwysau’r gyllideb, ac arbedion y mae angen eu nodi drwy'r broses cynllunio gwasanaeth a'r adolygiad corfforaethol;

•         y Fframwaith Adnoddau Tymor Canolig ac amcangyfrifon cyllideb y dyfodol;

•         clustnodi costau sy'n ymwneud â rhaglenni sy'n ymateb i waith y gofynnwyd amdano gan y Senedd a'r Pwyllgor Cyllid h.y. Diwygio'r Senedd, Ffyrdd o Weithio, ac unrhyw Daliad Costau Byw yn y dyfodol;

•         y Penderfyniad a chefnogaeth i’r Bwrdd Taliadau.

Dywedodd y Clerc mai argymhelliad y Bwrdd Gweithredol oedd peidio ag ymgorffori cyllid ar gyfer canlyniad cytundeb cyflog yn y dyfodol, yn seiliedig ar safbwynt cyfredol PCS yn y trafodaethau cyflog, yn y gyllideb graidd. Argymhellodd y Bwrdd Gweithredol y dylid cyflymu trafodaethau ynghylch y cytundeb cyflog nesaf. Cadarnhaodd y Comisiynwyr y seiliau ar gyfer datblygu cyllideb ddrafft derfynol y Comisiwn ar gyfer 2024-25, gan gynnwys paratoi ar sail y cytundeb cyflog presennol. Bydd y gyllideb ddrafft derfynol yn cael ei hadolygu yn y cyfarfod nesaf a'i gosod wedi hynny yn unol â gofynion y Rheolau Sefydlog. Cytunwyd y byddai'n ddefnyddiol ysgrifennu at y Pwyllgor Cyllid i ddarparu gwybodaeth ychwanegol ar gyfer y gwaith craffu ar y gyllideb.

Ystyriodd y Comisiynwyr nifer o faterion a oedd yn debygol o effeithio ar gyllid y Comisiwn yn ystod 2024-25 a rhoi cyfarwyddyd y dylid datblygu cynigion yn y meysydd hyn fel rhan o gyllideb ddrafft 2024-25. Roedd y rhain yn cynnwys:

·       Diwygio'r Senedd

·       Rhaglen Ffyrdd o Weithio (rhagamcanion manwl) 

·       Effeithiau Strategaeth Gyflogau'r Comisiwn ar y gyllideb.

·       Ystyriaethau nad ydynt yn ymwneud â thâl.

Trafododd y Comisiynwyr yr heriau sy’n gysylltiedig â gweithredu mewn amgylchedd lle mae arian yn dynn, gyda dewisiadau anodd yn gorfod cael eu gwneud, a chydbwyso'r angen i ddarparu’r gwasanaethau presennol, bodloni rhwymedigaethau cytundebol, ac ymateb i ofynion newydd. Cyfeiriwyd at sefyllfa gadarnhaol barhaus y Comisiwn o wahardd diswyddiadau gorfodol.

Cytunwyd i ystyried y gyllideb ddrafft ochr yn ochr â'r Fframwaith Adnoddau Tymor Canolig drafft, gwaith a fyddai'n dwyn ynghyd Gynlluniau Tymor Canolig Ariannol a'r Gweithlu, fel rhan o gyflawni'r amserlenni sy'n ofynnol gan y Rheolau Sefydlog.

Nododd y Comisiynwyr hefyd y byddai unrhyw effaith gyllidebol o ran amcangyfrif costau ynni yn y dyfodol; adolygu cyllidebau ystadau, TGCh a chronfeydd prosiect; unrhyw newidiadau i gostau cyfraniadau pensiwn y cyflogwr; a'r adolygiad blynyddol o Gostau Penderfyniad yn cael eu nodi yng Nghyllideb Ddrafft 2024-25.