NDM8004 Dadl Plaid Cymru - Iechyd menywod

NDM8004 Sian Gwenllian (Arfon)

Cynnig bod y Senedd:

1. Yn gresynu at y diffyg sôn am iechyd menywod – gan gynnwys darpariaeth mamolaeth – yng nghynllun hirdymor presennol Llywodraeth Cymru ar gyfer iechyd a gwasanaethau cymdeithasol, 'Cymru Iachach', er gwaethaf y nod a ddatganwyd o fod yn 'lywodraeth ffeministaidd'.

2. Yn nodi bod costau sylweddol yn gysylltiedig â chyflyrau iechyd sy'n effeithio'n llwyr ar fenywod a'r rhai a bennwyd yn fenywod adeg eu geni, megis endometriosis, y menopos, a chlefydau sy'n effeithio'n anghymesur ar fenywod, gan gynnwys clefydau awtoimiwnedd a chardiofasgwlaidd, osteoporosis, a dementia.

3. Yn nodi bod y Swyddfa Ystadegau Gwladol yn nodi bod menywod yn byw llai o flynyddoedd mewn iechyd da na dynion a'u bod yn fwy tebygol o fod mewn tlodi, a bod angen cymorth cymdeithasol ac ariannol arnynt.

4. Yn galw ar Lywodraeth Cymru i:

a) datblygu Strategaeth Iechyd Menywod pwrpasol i Gymru a ddylai ganolbwyntio ar iechyd gydol oes menywod;

b) darparu gwasanaethau cyson o ansawdd uchel, gan gynnwys gofal trydyddol arbenigol, sydd ar gael i breswylwyr ar hyd a lled Cymru;

c) buddsoddi mewn ymchwil o ansawdd uchel i iechyd a thriniaethau menywod;

d) buddsoddi mewn gwell hyfforddiant ar gyfer gweithwyr gofal iechyd proffesiynol yng Nghymru mewn meysydd sy'n ymwneud ag iechyd menywod.

Llywodraeth Cymru: Cymru Iachach: ein Cynllun Iechyd a Gofal Cymdeithasol

Cyflwynwyd y gwelliant a ganlyn:

Gwelliant 1 Lesley Griffiths (Wrecsam)

Dileu popeth a rhoi yn ei le:

Cynnig bod y Senedd:

1. Yn cydnabod nad yw iechyd menywod yn cael ei grybwyll yn benodol yng nghynllun hirdymor presennol Llywodraeth Cymru ar gyfer iechyd a gwasanaethau cymdeithasol, 'Cymru Iachach'. Strategaeth lefel uchel yw hon sy'n nodi'r fframwaith a'r egwyddorion allweddol ar gyfer sicrhau bod pawb yng Nghymru yn cael gofal sy'n canolbwyntio ar yr unigolyn ac, o’r herwydd, nid yw'n canolbwyntio ar grwpiau na chyflyrau penodol.

2. Yn nodi bod costau sylweddol yn gysylltiedig â chyflyrau iechyd sy'n effeithio'n unig ar fenywod ac ar rai a bennwyd yn fenywod adeg eu geni, megis endometriosis, y menopos, a chlefydau sy'n effeithio'n anghymesur ar fenywod, gan gynnwys clefydau awtoimiwnedd a chardiofasgwlaidd, osteoporosis a dementia.

3. Yn nodi bod y Swyddfa Ystadegau Gwladol yn nodi bod menywod yn byw llai o flynyddoedd mewn iechyd da na dynion a'u bod yn fwy tebygol o fod mewn tlodi, sy’n golygu bod angen cymorth cymdeithasol ac ariannol arnynt.

4. Yn nodi bod Llywodraeth Cymru wedi ymrwymo i gyhoeddi Datganiad Ansawdd a chynllun i’r GIG yn yr haf gan ganolbwyntio ar ddarparu gwasanaethau cyson o ansawdd uchel ar draws holl feysydd iechyd menywod.