Cynhaliodd Pwyllgor yr Economi, Seilwaith a Sgiliau ymchwiliad i gynnig Llywodraeth Cymru i sefydlu Comisiwn Seilwaith Cenedlaethol i Gymru.

Crynodeb

Amcanion yr ymchwiliad oedd ei gwneud yn eglur i randdeiliaid sut y mae Llywodraeth Cymru yn bwriadu datblygu’r Comisiwn Seilwaith, dylanwadu ar ddatblygiad polisi Llywodraeth Cymru yn y maes hwn, a gwneud argymhellion ystyrlon i’r Llywodraeth.

Cefndir

Lansiodd Llywodraeth Cymru ei dogfen ymgynghori - Comisiwn Seilwaith Cenedlaethol i Gymru - ar 17 Hydref 2016. Mae’n nodi cynnig i sefydlu Comisiwn Seilwaith Cenedlaethol i Gymru o fewn y 12 mis nesaf, ac yn gofyn cyfres o gwestiynau.

Bydd y Comisiwn yn darparu cyngor arbenigol a thechnegol ar strategaeth hirdymor ar gyfer buddsoddi mewn seilwaith economaidd, a hynny gan edrych hyd at 30 mlynedd i’r dyfodol, ond gan beidio ag ail-edrych ar benderfyniadau a wnaed eisoes. Bydd angen iddo ystyried argymhellion cyrff eraill sydd â rôl statudol o ran y seilwaith, a bydd yn gweithio mewn ffordd sy’n ymgorffori egwyddorion Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol (Cymru) 2015.

Gofynnodd y Pwyllgor am farn ynghylch:

• Beth ddylai rôl, cylch gwaith ac amcanion y Comisiwn fod;
• Sut y dylai’r Comisiwn weithredu, a pha fethodolegau y dylai eu mabwysiadu ar gyfer cynnal ei waith;
• Sut y dylai’r Comisiwn gael ei lywodraethu a’i ariannu i sicrhau ei fod yn annibynnol ar Lywodraeth Cymru;
• Enghreifftiau o arfer gorau yn y DU ac yn rhyngwladol y gallai’r Comisiwn ddysgu oddi wrthynt;
• Sut y dylai gwaith y Comisiwn ymgorffori egwyddorion Deddf Llesiant  Cenedlaethau’r Dyfodol (Cymru) 2015;
• Sut, ac i ba raddau, y dylai gwaith y Comisiwn ddylanwadu ar benderfyniadau Llywodraeth Cymru a’i blaenoriaethau o ran prosiectau seilwaith;
• Sut y dylai gwaith y Comisiwn ryngweithio â blaenoriaethau seilwaith rhanbarthol a Bargeinion Dinesig / Bargeinion Twf; a
• Pha berthynas y dylai’r Comisiwn ei chael â Chomisiwn Llywodraeth y DU ar faterion trawsffiniol a seilwaith mewn meysydd sydd wedi’u datganoli’n rhannol.

Ein bwriad yw cwblhau ein gwaith mewn pryd i gyfrannu at ymgynghoriad Llywodraeth Cymru a’i datblygiad o’r maes hwn yn y dyfodol.