Agenda item
Risgiau corfforaethol
- Cyfarfod Pwyllgor Archwilio a Sicrwydd Risg Comisiwn y Senedd, Dydd Gwener, 20 Tachwedd 2020 10.00 (Item 10.)
- Gwybodaeth gefndir i eitem 10.
Cofnodion:
ARAC (05-20)
Papur 7 - Risgiau corfforaethol
ARAC (05-20)
Papur 7 - Atodiad A - Crynodeb o’r Gofrestr o Risgiau Corfforaethol
ARAC (05-20)
Papur 7 - Atodiad B - Risgiau corfforaethol a nodwyd
10.1
Cyflwynodd
Dave Tosh yr eitem hon ac amlinellodd y newidiadau a wnaed i'r Gofrestr o
Risgiau Corfforaethol yn dilyn adolygiad gan y Bwrdd Gweithredol ar 23 Hydref.
10.2
Cwestiynodd
Aled Eirug sgorio'r risg mewn perthynas â Newid Cyfansoddiadol y DU o ystyried
yr effaith sylweddol y byddai'n ei gael ar y Comisiwn ac ymdriniwyd â hyn o dan
eitem 11.
10.3
Mewn
perthynas â’r risg o ran cydymffurfio â risg Cynllun Ieithoedd Swyddogol y
Comisiwn, ychwanegodd Arwyn Jones sicrwydd pellach fod datblygu atebion dros
dro a hirdymor i ganiatáu cyfieithu ar y pryd ar gyfer cyfarfodydd preifat ar y
gweill. Roedd swyddogion, gan gynnwys Arwyn a Phennaeth TGCh, wedi bod yn
ymgysylltu'n rhagweithiol â Microsoft, Llywodraeth Cymru a Chomisiynydd y
Gymraeg a nododd y Pwyllgor gydnabyddiaeth fod y Comisiwn yn arwain y maes ar ddatblygu
swyddogaethau cyfieithu i hwyluso gweithio o bell yn ddwyieithog.
10.4
Cydnabu’r
Cadeirydd yr ymdrech sylweddol gan y tîm TGCh ac eraill i ddod o hyd i ateb
ochr yn ochr â galluogi busnes rhithwir a hybrid y Senedd. Nododd fod y
cyflawniadau hyd yma wedi dangos bod y Comisiwn yn gwneud cymaint â phosibl i
liniaru'r risg. Croesawodd gynnwys y risg ar Gofrestr o Risgiau Corfforaethol y
Comisiwn a diolchodd i swyddogion am y diweddariad. Gofynnodd hefyd am gael y
wybodaeth ddiweddaraf am y cynnydd.
10.5
Trafododd
y Pwyllgor y risgiau o ran Etholiadau’r Senedd yn 2021 mewn perthynas â
chyfathrebu ac ymgysylltu a'r goblygiadau i'r Comisiwn pe bai penderfyniad yn
cael ei wneud i newid dyddiad yr etholiad oherwydd Covid-19.
10.6
Trafododd
aelodau'r pwyllgor yr heriau sy'n ymwneud â chyfathrebu ac ymgysylltu
effeithiol yn ystod cyfnod etholiad, yn enwedig o ystyried cyd-ddigwyddiad
etholiadau'r Senedd ac etholiadau'r Comisiynydd Heddlu a Throseddu.
10.7
Dywedodd
Arwyn y byddai canlyniadau pleidleisio yn llywio’r gwaith o dargedu a theilwra
cyfathrebiadau, er enghraifft er mwyn annog pobl ifanc 16 a 17 oed i
bleidleisio. Ychwanegodd y byddai cyfathrebu'n canolbwyntio ar hyrwyddo
cyflawniadau'r Senedd o ran y gwahaniaeth yr oedd wedi'i wneud i bobl Cymru, a
sut roedd hyn wedi'i lywio gan dystiolaeth a ddarparwyd i bwyllgorau'r Senedd.
Ychwanegodd fod risgiau eraill, megis defnyddio’r cyfryngau cymdeithasol wrth
ymgyrchu hefyd yn cael eu hasesu.
10.8
Eglurodd
Siwan Davies y rhesymeg dros gyflwyno risg gorfforaethol newydd ar gyfer
etholiadau’r Senedd yn 2021. Amlinellodd
ymgysylltiad parhaus y Comisiwn â Llywodraeth Cymru a'r Comisiwn Etholiadol,
gan gynnwys drwy aelodaeth o'r Grŵp
Cynllunio Etholiadau, a oedd yn llywio’r gwaith o gynllunio senarios a digwyddiadau wrth gefn ar gyfer cynnal
etholiadau’r Senedd yn ystod y pandemig. Roedd swyddogion hefyd mewn cysylltiad
â Senedd yr Alban o ran trefniadau yn yr Alban.
10.9
Dywedodd
Siwan fod y Prif Weinidog wedi nodi bod Llywodraeth Cymru yn debygol o gyflwyno
deddfwriaeth frys i, ymhlith pethau eraill, ddarparu pŵer i'r Llywydd amrywio dyddiad
etholiadau'r Senedd y tu hwnt i'r mis cyfredol, a lleihau'r cyfnod diddymu, i
ddarparu ar gyfer parhad y senedd.
10.10 Amlinellodd Siwan y goblygiadau sylweddol
i'r Comisiwn o symud dyddiad yr etholiad ond nododd ymrwymiad yr holl bleidiau
i gynnal yr etholiad ar 6 Mai fel y cynlluniwyd. Amlinellodd faterion fel y
posibilrwydd o fyrhau'r cyfnod diddymu, newidiadau i'r defnydd o adnoddau ar
gyfer Aelodau'r Senedd, yr effaith ar staff ac adnoddau ariannol, agoriad
swyddogol y Senedd newydd, ac ethol Llywydd newydd.
10.11 Roedd swyddogion hefyd mewn cysylltiad â
Senedd yr Alban ar y ddeddfwriaeth yr oeddent yn ei phasio.
10.12 Nododd y Pwyllgor lefel y gweithgarwch i
liniaru'r risgiau cyn belled ag y bo modd, yr ymdrech a oedd yn cael ei rhoi i
gynllunio senarios a digwyddiadau wrth gefn ac y byddai mwy o eglurder ym mis
Chwefror.
10.13 Croesawodd y Pwyllgor fod y risgiau corfforaethol
yn cael eu rheoli ar y cyd o ran effaith Covid a Chyfnod Pontio’r UE ar fusnes
y Comisiwn a'r Senedd a gofynnodd am gael eu diweddaru ar ddatblygiadau.