Agenda item
Barn Archwilio Allanol ar gyfer blwyddyn ariannol 2019-20
- Cyfarfod Pwyllgor Archwilio a Sicrwydd Risg Comisiwn y Senedd, Dydd Llun, 15 Mehefin 2020 09.30 (Item 4.)
- Gwybodaeth gefndir i eitem 4.
Cofnodion:
ARAC (03-20) Papur 4 Adroddiad ISA
260
4.1
Cyflwynodd Gareth Lucey adroddiad ISA 260 i’r Pwyllgor,
gan gadarnhau eu bwriad i gyhoeddi barn archwilio ddiamod ar gyfrifon eleni.
Ychwanegodd fod hwn wedi bod yn archwiliad clir iawn heb unrhyw gamddatganiadau
wedi'u nodi na chywiriadau sylweddol i'w dwyn i sylw'r Pwyllgor. Dim ond mân
newidiadau cyflwyniadol yr oeddent wedi'u nodi i ddatgeliadau yn yr Adroddiad
Blynyddol a'r Cyfrifon, a hynny mewn perthynas â phrisio asedau a oedd wedi dod
i feddiant y sefydliad.
4.2
Esboniodd Gareth fod y tabl o effeithiau Covid 19 a
gynhwyswyd yn yr Adroddiad Archwilio Cyfrifon (ISA 260) yn eitem safonol ar
gyfer pob archwiliad. Ni chafwyd unrhyw effaith sylweddol ar y cyfrifon, er bod
yr adroddiad yn cyfeirio at sylw gan y prisiwr eiddo yn nodi ansicrwydd materol
ynghylch gwerthoedd asedau adeiladau'r Senedd. Er mwyn sicrhau tryloywder (a
chysondeb â chyrff eraill yn y sector cyhoeddus sy'n wynebu problemau tebyg),
mae'r Comisiwn wedi cynnwys sylwadau'r prisiwr o dan Nodyn 4 yn y datganiadau
ariannol. Esboniodd Gareth fod Archwilio Cymru hefyd wedi cynnwys paragraff
pwysleisio mater yn rhan o dystysgrif archwilio'r Archwilydd Cyffredinol
Cynorthwyol i dynnu sylw at hyn. Fodd bynnag, nid yw'r mater hwn yn effeithio
ar farn archwilio 2019-20.
4.3
Roedd y dystysgrif archwilio ar gyfer 2019-20 hefyd yn
cynnwys ymwadiad newydd ynghylch sicrwydd am 'wybodaeth arall' yn yr Adroddiad
Blynyddol. Eglurodd Gareth mai’r wybodaeth arall hon yw’r wybodaeth a geir yn
yr adroddiad blynyddol ac eithrio'r datganiadau ariannol. Mae'r ymwadiad yn
nodi nad yw'r farn archwilio ar y datganiadau ariannol yn berthnasol i’r
wybodaeth arall. Fodd bynnag, cadarnhaodd Gareth fod tîm Archwilio Cymru wedi
adolygu'r Adroddiad Taliadau fel rhan o'i waith a'i fod yn fodlon bod y
wybodaeth arall yn yr Adroddiad Blynyddol yn gyson â'r datganiadau ariannol.
4.4
Diolchodd tîm Archwilio Cymru i dîm Cyllid Comisiwn y
Senedd am eu gwaith caled yn sicrhau archwiliad mor glir a phroses archwilio
ddidrafferth a syml. Nodwyd hefyd, oherwydd eu bod yn gallu addasu rhai
prosesau, na fu unrhyw effaith negyddol sylweddol o ganlyniad i bandemig
Covid-19.
4.5
Roedd Nia Morgan hefyd am ddiolch i'w thîm am yr ymdrech
anhygoel a'r oriau ychwanegol yr oeddent wedi'u gweithio i sicrhau bod y gwaith
archwilio wedi'i gwblhau yn unol â’r amserlenni gwreiddiol. Diolchodd hefyd i
dîm Archwilio Cymru, gan gydnabod pa mor galed yr oedd y ddau dîm wedi gweithio
i gynnal archwiliad mor drylwyr.
4.6
Roedd effeithlonrwydd y gwaith archwilio wedi creu cryn
argraff ar aelodau’r Pwyllgor, yn enwedig ac ystyried sefyllfa Covid-19.
Gofynnwyd sut y byddai gwersi a ddysgwyd o'r profiad hwn, yn enwedig o ran yr
heriau a'r cyfleoedd a ddaw drwy weithio o bell, yn cael eu cofnodi a'u
hymgorffori ar gyfer cynnal archwiliadau yn y dyfodol.
4.7
Esboniodd Ann-Marie Harkin y byddai Archwilio Cymru yn
cysylltu â chyrff archwilio eraill fel rhan o'u mecanweithiau dysgu mewnol, ac
y byddai hyn yn cynnwys ystyried sut y gellid rhannu arferion gorau yn ehangach
ar draws archwilwyr y sector cyhoeddus a'r sector preifat. Byddai hyn hefyd yn
cynnwys trafodaethau â Nia a'i thîm am yr union ddulliau a ddefnyddir i
archwilio cyfrifon y Senedd yn y dyfodol. Cytunodd y Cadeirydd, aelodau'r
Pwyllgor ac Ann-Marie a Gareth fod y gallu i gyflawni'r gwaith archwilio o bell
yn dangos yr hyblygrwydd a roddir gan y systemau cadarn sydd ar waith yng
Nghomisiwn y Senedd.
4.8
Mewn perthynas â'r cais am newidiadau munud olaf i’r modd
y cyflwynwyd datgeliadau yn y cyfrifon ynghylch prisio asedau a newidiadau i'r
Dystysgrif Archwilio, nododd Nia y byddai'n ddefnyddiol, yn y dyfodol, cael
gwybod amdanynt yn gynharach yn y broses.